درد پهلوی چپ و پهلوی راست دردی است که کنار تنه، درست زیر دنده‌ها احساس می‌شود. گاهی اوقات ممکن است که این درد به کمر هم گسترش یابد. اندام‌ها و ماهیچه‌های زیادی در سمت چپ و راست بدن و نواحی نزدیک آن‌ها، این درد را می‌توانند ایجاد کنند. بیشتر افراد حداقل یک بار در زندگی خود به پهلو درد دچار شده‌اند. با این‌که چنین دردی موقتی است و پس از مدت کوتاهی برطرف می‌شود، اما می‌تواند نشان دهنده یک مشکل جدی مثل عفونت ادراری باشد. کم آبی بدن، سنگ‌های کلیه یا دیگر مشکلات کلیوی هم از عوامل شایع در ایجاد پهلو درد هستند.
دردهای مزمن و شدید پهلو نباید به هیچ عنوان نادیده گرفته شوند. چنان‌چه در پهلوهای خود احساس درد می‌کنید، میتوانید برای دریافت راهنمایی، از پزشکان ما مشاوره آنلاین بگیرید. برخی از دلایل درد پهلوی چپ و پهلوی راست مثل عفونت کلیه یا پانکراتیت بسیار جدی هستند. اما موارد دیگری مثل اسپاسم عضلانی، با وجود دردناک بودن، خطر جدی برای سلامتی انسان ندارند. شش علت احتمالی درد پهلوها شامل موارد زیر است:
مشکلات عضلانی و درد پهلو
استفاده بیش از حد یا ضعف عضلات ممکن است باعث درد در پهلوها شود. عضلات معده، کمر و حتی سینه هم می‌توانند باعث چنین دردی شوند. برخی از دلایل عمده درد عضلانی عبارتند از:
- آسیب‌های عضلانی مثل کشیدگی یا پیچ‌خوردگی
- استفاده بیش از حد
- اسپاسم
- سبک زندگی بی تحرک و بدون فعالیت بدنی کافی
- فشار
- قرار گرفتن در یک وضعیت غیر معمول برای مدت طولانی
درد عضلانی پهلو معمولا در کنار عضله آسیب‌دیده است. با این حـال افرادی که به دلیل سبک زندگی کم تحرک به درد عضلانی دچار می‌شوند، ممکن است دردی را از دو طرف به سمت جلو یا عقب حس کنند. آسیب‌های عضلانی از مهم‌ترین دلایل دردهای پهلو هستند که می‌توانند بسیار شدید باشند. اما این شدید بودن به معنی آسیب زیاد یا خطرناک بودن نیست.
عفونت مجاری ادراری و درد پهلو
ورود باکتری‌های مضر به دستگاه عفونت ادراری، باعث آلوده شدن مثانه، مجاری ادراری یا کلیه‌ها می‌شود. در اکثر موارد این عفونت در قسمت پایین دستگاه ادراری باقی می‌ماند. این عفونت‌ها بیشتر زنان را درگیر می‌کند. در صورت عدم درمان، آن‌ها می‌تواند به کلیه‌ها سرایت کرده و باعث ایجاد عفونت شدیدتری شود. از رایج‌ترین علائم عفونت مجاری ادراری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
پهلو درد ناشی از عفونت ادراری می‌توانند در هر دو طرف پهلو به طور همزمان یا فقط یک طرف احساس شود. درصورت داشتن اینچنین علائمی میتوانید از خدمات سامانه حال استفاده کنید.
مشکلات کلیوی و درد پهلو
کلیه‌ها به عنوان فیلتر بدن عمل می‌کنند. محل دقیق قرار گرفتن آن‌ها در دو طرف بدن و زیر دنده‌ها است. افراد ممکن است درد ناشی از آسیب‌های کلیوی را در پشت یا پهلوهای خود حس کنند. برخی از مشکلات کلیوی با انتشار عفونت از مثانه ایجاد می‌شوند. بیماری کلیه می‌تواند ژنتیکی باشد یا در نتیجه بروز مشکل در ارگان دیگری روی دهد. مشکلات کلیوی که ممکن است باعث ایجاد درد در پهلو شوند عبارتند از:
- سنگ کلیه
- بیماری‌های کلیوی مثل کلیه پلی کیستیک
- عفونت‌ها
- لخته شدن خون یا خونریزی در کلیه‌ها
احساس پهلو درد یا سایر علائم ناشی از مشکلات کلیوی مانند تکرر ادرار به مداخله پزشکی نیاز دارد. درد کلیه معمولا فقط در همان طرف بدن که آسیب وجود دارد احساس می‌شود. وقتی که عفونت یا بیماری هر دو کلیه فرد را درگیر کند، بیمار ممکن است در هر دو پهلو درد را احساس کند. برای آگاهی از این مطلب را بخوانید.
فعالیت بدنی شدید در افرادی که عادت به ورزش ندارند می‌تواند باعث درد ناگهانی پهلو شود
مشکلات کبدی یا پانکراس و درد پهلو
لوزالمعده و کبد درست در زیر قفسه سینه و در عمق شکم قرار دارند. گاهی اوقات مشکلات این اندام‌ها باعث بروز درد در پهلو هم می‌شود. چنین دردی ممکن است به سمت پشت بدن هم منتشر شود. از آن‌جا که کبد و پانکراس با هم همکاری کرده و به هضم غذای بدن هم کمک می‌کنند، ممکن است بروز مشکل در یکی از آن‌ها، بر روی ارگان‌های دیگر هم اثر بگذارد. عوامل متعددی می‌توانند بر سلامتی لوزالمعده و کبد اثر بگذارند. برخی از این موارد مانند مسدود شدن مجاری صفراوی به دلیل سنگ کیسه صفرا است. موارد دیگری هم مثل هپاتیت خودایمنی یا سایر بیماری‌های مزمن هستند.
برخی از بیماری‌های کبد و پانکراس در صورت عدم درمان، تهدید کننده زندگی هستند. اما باید توجه کرد که درد پهلو به تنهایی نمی‌تواند نشانه کافی از وجود چنین مشکلاتی باشد. درد ناشی از مشکلات لوزالمعده یا کبد در سمت راست بدن ایجاد می‌شوند و با علائم دیگری همراهند؛ از جمله:
- ادرار تیره
- مدفوع کمرنگ
- حالت تهوع یا استفراغ
- حملات درد ناگهانی
- زرد شدن پوست بدن یا چشم‌ها
- خستگی
- تب
علت درد پهلوی چپ
بروز درد سمت چپ پهلو اغلب به دلیل مشکلات مربوط به کلیه چپ است. این مشکلات می‌تواند شامل عفونت کلیه، سنگ‌های کلیوی یا وجود کیست در کلیه سمت چپ باشد. گاهی این دردهای به دلیل گرفتگی و اسپاسم عضلانی هم روی می‌دهند. معمولا افرادی که فعالیت بدنی کمی دارند، در اثر ورزش یا تحرک بیش از معمول با این نوع گرفتگی و درد مواجه می‌شوند. دردهای ناشی از وجود مشکل در ستون مهره‌ها هم معمولا در یک سمت بدن حس می‌شوند که می‌تواند سمت راست یا چپ بدن باشد. چنین دردهای اغلب تیر کشنده و آزار دهنده بوده و معمولا به طرف پاها امتداد پیدا می‌کنند.
درد پهلو در صورت تداوم و تشدید باید حتما توسط پزشک بررسی شود
علت درد پهلوی راست
درد در پهلوی راست می‌تواند نشان دهنده مشکلی در دستگاه گوارش، روده‌ها، کلیه سمت راست، کبد یا آپاندیس باشد. در ادامه به تشریح این مسائل می‌پردازیم.
اختلالات گوارشی
گاهی اوقات مسمومیت‌های غذایی یا یبوست می‌توانند چنین دردی را ایجاد کنند. مشکلات دیگری مثل سندروم روده تحریک پذیر و… هم در ایجاد درد در پهلوی راست دور از ذهن نیست. البته این نوع دردها معمولا با علائم دیگری مثل نفخ، دفع دردناک، سوزش معده و… همراه خواهند بود. برای مطالعه درباره این مطلب را بخوانید.
درد کلیه راست
درد کلیه معمولا دردی مبهم است که از پشت شکم شروع شده و باعث ایجاد گرفتگی‌های لحظه‌ای می‌شود. این دردها اغلب به دلیل سنگ کلیه، عفونت کلیه یا در موارد خاصی، سرطان کلیه ایجاد می‌شود. بیمارانی که به عفونت کلیوی دچار هستند، پهلو درد را به صورت انتشار یافته به طرف پایین بدن حس می‌کنند. چنین دردی اغلب با تب و لرز، وجود خون در مدفوع یا علائمی مشابه عفونت مثانه همراه است.
مشکلات کبدی
التهاب و تورم کبد می‌تواند باعث درد در پهلوی راست شود. دلایل مختلفی برای بروز چنین دردی در کبد وجود دارد؛ از جمله هپاتیت ای، هپاتیت بی، سرطان و بیماری کبد چرب الکلی و غیر الکلی. البته مشکلات کبدی در مراحل اولیه معمولا علامت خاصی ندارند. این بیماری‌ها از جمله هپاتیت قابل درمان هستند؛ به شرطی که به محض تشخیص، فورا اقدامات درمانی مناسب آغاز شود.
آپاندیس
آپاندیس یک عضو کوچک در سمت راست پایین شکم است. درد ناشی از التهاب آن که آپاندیسیت نام دارد، دردی ناگهانی، پیش‌رونده و تیز است که با فعالیت یا سرفه و عطسه بدتر می‌شود. اگر به جز درد پهلو، علائم دیگری مثل اسهال یا یبوست، حالت تهوع و بی اشتهایی مشاهده شود، لازم است که فورا نسبت به درمان اقدام کرد. آپاندیست در صورتی که درمان نشود، می‌توان سلامت بیمار را تهدید کند.
درد پهلو و کمر نشانه چیست؟
قاعدگی دردناک یا دیسمنوره، بارداری، مشکلات ستون فقرات مثل آرتروز یا فتق دیسک و یا گاهی مشکلات کلیوی مثل عفونت کلیه یا سنگ‌ها از مهم‌ترین دلایل درد همزمان پهلوها و کمر هستند.
کمر دردی که به پهلو می زند نشانه چیست؟
دردهای رحمی ناشی از فشار کیست‌های رحمی یا آندومتریوز باعث کمر دردهایی می‌شوند که تا پهلو گسترش پیدا می‌کند. بعضی از دردهای ناشی از مشکلات ستون فقرات یا آسیب‌های عضلانی هم این چنین هستند.
درد پهلوی راست نشانه چیست؟
درد در پهلوی راست می‌تواند ناشی از مشکلات کبدی مثل بیماری ، مشکلات کلیوی مثل سنگ کلیه، آپاندیست یا التهاب آپاندیس باشد. هم‌چنین آزاد شدن تخمک از تخمدان راست هم گاهی با درد همراه است.
درد پهلو چپ نشانه چیست؟
معمولا خم شدن و کشیدگی بدن به طرف چپ برای مدت طولانی، بروز مشکلاتی در کلیه چپ مثل عفونت، صدمه یا سنگ‌های کلیوی و آزاد شدن تخمک از تخمدان چپ باعث درد در پهلوی چپ می‌شوند.