چه بیماریهایی و آفاتی درختان پسته را تهدید می کند؟
به نقل از youtube.com در هر دو گونه حشره کامل به رنگ سبز و دارای لکه سفید در انتهای سپرچه است. دارای 5 سن پورگی و 3 تا 5 نسل در نسل می باشند. زمستان گذرانی به صورت حشرات کامل و قهوه ای رنگ و در مناطق کوهستانی در زیر انواع بوته های وحشی نظیر اسپند، شور، درمنه، قیچ و غیره می باشد.
حشرات کامل از اواسط فروردین از محل های زمستان گذران خارج و بر روی میزبان های تازه روییده تغذیه و تخمریزی می نمایند. این حشرات در صورت نامساعد شدن شرایط طبیعی و خشک شدن میزبان های وحشی در اواخر خرداد و اوایل تیر به سمت باغ های پسته هجوم می آورند.
برای خرید نهال بادام لطفا کلیک کنید .حشرات کامل به رنگ سبز یکدست و فاقد لکه سفید در انتهای سپرچه می باشند. زمستان گذرانی به صورت حشرات کامل به رنگ قرمز آجری یا مسی رنگ و در زیر پوستک تنه درختانی نظیر گز، پده، سنجد و… می باشد. دارای 3 تا 5 سن پورگی می باشد. این حشره از مرحله تشکیل میوه تا رسیدن و برداشت محصول در باغ های پسته مشاهده می شود.
سن قهوه ای دارای یک نسل در سال بوده و از میزبان های مختلف مانند پسته، توت، نارون، زردآلود و غیره تغذیه می نماید و نسبت به گونه های قبلی دارای جمعیت و اهمیت اقتصادی کمتری می باشد.
این آفت در سال های اخیر حالت طغیانی پیدا کرده است. حشرات کامل قرمز رنگ و دارای 3 تا 5 نسل در سال می باشند. زمستان گذرانی به صورت حشرات کامل در مکان ها و پناهگاه های مختلف می باشد. حشرات کامل در اوایل اردیبهشت به سمت باغ های پسته هجوم آورده و تغذیه آن ها در این مرحله به علت حساسیت میوه ها سبب ایجاد خسارت شدید می گردد. با سخت شدن پوست استخوانی، این حشره تمایل به تغذیه از میوه های پسته را از دست داده و به سمت میزبان های دیگر مهاجرت می نماید. نحوه خسارت سن ها با توجه به مراحل رشدی میوه به شرح زیر است:
از مرحله تشکیل میوه تا سخت شدن پوست استخوانی: تغذیه سن ها در این مرحله سبب سیاه شدن تمام میوه در ابتدای فصل می گردد. میوه ها خسارت دیده بر روی درختان خشکیده و ریزش می نمایند. در این مرحله در اثر تغذیه سن ها در روی پوست سبز میوه شیره گاهی به صورت قطرات شفافی خارج شده و محل تغذیه کاملاً مشخص می باشد. همچنین در سطح داخلی میوه ها شبکه های تور مانند سفیدرنگی مشاهده می شود. در روی پوست سبز میوه ها در مرحله شروع سخت شدن پوست استخوانی تا سخت شدن کامل آن لکه های قهوه ای رنگی مشاهده می گردد.
از مرحله سخت شدن پوست استخوانی تا مغزبندی میوه ها: در این مرحله دیگر علائم تغذیه و لکه های قهوه ای رنگ در روی پوست سبز رویی مشاهده نمی شود و محل تغذیه سن ها در سطح داخلی پوست استخوانی به صورت نقاط سیاه رنگ دیده می شود. تغذیه سن ها در این مرحله از جنین در حال رشد سبب پوکی و اسفنجی شدن جنین و از مغز میوه ها سبب ایجاد لکه های نکروزه فرورفته قهوه ای رنگ بر روی مغز میوه ها می گردد. در این مرحله سن ها به ویژه سن های سبز، قرمز و قهوه ای پسته قادر به انتقال قارچ Nematospora coryli نیز بوده و بیماری ما سوی پسته را منتقل می نمایند.
راه های کنترل سن های پسته
1ـ حمایت از دشمنان طبیعی به ویژه زنبورهای انگل تخم سن ها (از خانواده Scelionidae) با کاهش تعداد دفعات سم پاشی و عدم سم پاشی های بی رویه
2ـ اجتناب از کندن و از بین بردن میزبان های وحشی در مناطق کوهستانی و دشت های اطراف باغ های پسته
3ـ اجتناب از کندن و از بین بردن علف های هرز میزبان اطراف و داخل باغ های پسته در زمانی که سن ها به سمت باغ های پسته هجوم آورده اند زیرا در این مرحله کندن علف های هرز سبب انتقال سن ها بر روی خوشه ها شده و خسارت شدیدتر می گردد.
4ـ از بین بردن علف های هرز در اوایل فصل قبل از هجوم سن ها به سمت باغهای پسته و در اواخر فصل پس از برداشت محصول جهت از بین بردن کانون های زمستان گذران آفت با شخم های بهاره و پاییزه.
5ـ کنترل شیمیایی: در صورتی که نیاز و با توجه به تراکم جمعیت و مرحله رشدی میوه پسته، حشره کش های اندوسولفان (تیودان) به نسبت 2 تا 5/2 در هزار یا فنتیون (لبایسید) به نسبت 1 تا 5/1 در هزار و یا فنیتروتیون (سومیتیون) به نسبت 5/1 تا 2 در هزار توصیه می گردد.
پسیل پسته (شیره خشک) (Hom: Psyllidae) Agonoscena pistaciae)
به پسته اهلی و وحشی خسرت فراوان می زند. این حشره عسلک فراوانی دفع می نماید که به سرعت در مجاورت هوا خشک شده و سفید می شود به همین لحاظ این آفت را به زبان محلی شیره خشک می نامند. زیست شناسی حشرات کامل زمستان گذران پسیل از اوایل فروردین ماه روی درختان مستقر می شوند.
این حشرات نسب به حشرات کامل تابستانه قدرت پرواز بیشتری داشته، آلودگی گسترده تری در باغ ها ایجاد می کنند. پس از جفت گیری به محض باز شدن جوانه های خوشه و برگ روی آنها تخم ریزی می نمایند. تخم ها به تعداد 50 تا 60 عدد، به صورت انفرادی یا دسته ای و به اشکل مختلف مانند نیم دایره، مارپیچ و غیره در سطح برگ و بیشتر نزدیک به رگبرگ ها گذاشته می شوند.
تخم ها معمولاً 5 تا 10 روز بعد تفریخ می شوند. پوره ها از اوایل اردیبهشت شروع به فعالیت و تغذیه می کنند. طول دوره پورگی معمولاً 20 روز بوده و حشرات کامل نسل اول از اواخر دهه دوم اردیبهشت ماه به تعداد زیاد در باغ ظاهر می شوند. ارقام مختلف پسته نسبت به آلودگی پسیل پسته حساسیت متفاوت دارند.
به طور کلی هر چه برگ درختان نازک تر، لطیف تر، پهن تر و بزرگ تر باشد گرایش بیشتری برای جذب حشرات کامل پسیل و تخم ریزی ایجاد می کند. رقم اکبری نسبت به سایر ارقام حساس تر و رقم اوحدی مقاوم تر است. پوره های نسل دوم از اوایل خرداد تا اواخر دهه دوم خرداد فعالیت و تغذیه می کنند. تحمل درختان در این زمان نسبت به سایر نسل ها در برابر خسارت پوره کمتر است.
زیرا رشد رویشی درختان پایان یافته و میوه شروع به مغز رفتن کرده و جوانه ها ظاهراً شکل کامل یافته اند. در نتیجه خسارت آفت باعث پوکی و ریزش برگ و جوانه می شود. خسارت پوره های پسیل با فرو بردن خرطوم در سطح برگ ها از شیره گیاهی تغذیه می کنند. مواد پروتئینی شیره گیاهی را جذب نموده و مواد قندی را به صورت شیره دفع می نمایند. این مواد قندی در مجاورت هوا خشک شده و به آن شکرک گویند. این مواد چسبنده باعث جذب گرد و خاک شده و شاخه و برگ های درختان را بدمنظره می نماید.
از دست رفتن شیره گیاهی باعث ضعف عمومی درختان پسته و ریزش برگ ها، جوانه ها، دانه های کوچک و افزایش درصد بوکسی و دهان بستگی میوه می شود. خسارت پوره های پسیل پسته روی درختان در دو زمان بیشتر از سایر مواقع سال است. یکی در خرداد ماه که باعث ریزش برگ ها، خوشه ها، جوانه ها و افزایش میزان بوکسی و دیگری در مردادماه که باعث افزایش مقدار دهان بستگی می گردد.
در صورتی که جمعیت آفت پسیل حالت طغیانی پیدا کند شدیداً تداخل نسل یافته و نمی توان تاریخ مشخص برای مراحل زندگی و نسل ها اعلام نمود. در شرایط معمولی در نیمه اول هر ماه مرحله پورگی و نیمه دوم هر ماه حشرات کامل در باغ ها وجود دارند.
از نیمه دوم شهریور ماه به تدریج حشرات کامل زمستان گذران در میان جمعیت آفت ظاهر می شود. این حشرات در شکاف درختان، زیر پوستک ها، لابه لای کلوخه ها، شکاف دیوارها و ساختمان های قدیمی اطراف باغ ها زمستان گذرانی می کنند. این آفت در سال 5 تا 6 نسل ایجاد می کند.
1ـ اجرای نوبت اول سم پاشی یا سم پاشی در زمان گلدهی: این سم پاشی علیه آفاتی مانند پروانه چوبخوار پسته، پروانه میوه خوار، شپشک های پسته، زنجره (شیره تر) و غیره انجام می شود. چنان چه در این سم پاشی از سمومی استفاده شود که روی آفت پسیل تاثیر نداشته باشند باعث افزایش مقاومت و رشد جمعیت پسیل می گردد.
2ـ چنانچه در نوبت اول از سمومی استفاده شود که باعث تحریک تخم ریزی پسیل و کوتاهتر شدن طول دوره یک نسل گردد (مانند سموم تیودیکارب، متاسیستوکس و فنتیون) پسیل طغیان خواهد کرد.
3ـ سم پاشی مکرر و اختلاط سموم با هم که باعث حذف کامل دشمنان طبیعی و افزایش جمعیت آفات پسته می شود.
4ـ اگر از سمومی علیه پسیل پسته استفاده شود که تاثیر کافی در میزان تلفات آفت نداشته باشد (مانند زولون) باعث افزایش جمعیت می شود.
5ـ چنان چه سم پاشی باغ در زمانی انجام شود که تمام مراحل زندگی آفت اعم از تخم، پوره و حشره کامل دیده می شود و هم چنین شکرک زیادی در سطح برگ ها تولید شده باشد تاثیر سم کاهش پیدا می کند و بعد از مدتی جمعیت آفت افزایش پیدا می کند.
6ـ استفاده زیاد از کودهای شیمایی ازته مخصوصاً اوره و سولفات آمونیوم در ماه های گرم سال در سطوح کرت ها و هم چنین کود شیمیایی کلروپتاسیم شرایط را برای ازدیاد جمعیت فراهم می کند.
7ـ استفاده از کود مرغی به تنهایی و به مقدار زیاد نیز باعث افزایش جمعیت پسیل می گردد.
8ـ فقیر بودن خاک از نظر مواد غذایی و نامناسب بودن بافت خاک نیز از عوامل افزایش جمعیت است، خاک های شنی و خاک های رسی و سخت به دلیل عدم جذب و نگهداری رطوبت به اندازه کافی به علت طولانی بودن دوره آبیاری سریع تر به آفت آلوده می گردند.
9ـ ناهموار بودن سطوح کرت ها که باعث می شود درختانی که در بلندی قرار دارند به خوبی آبیاری نشده و رطوبت کمتری در اختیار داشته باشند.
10ـ عدم استفاده از کودهای دامی و چاله زنی و شخم عمیق در باغ ها به مدت طولانی
11ـ کشت متراکم درختان و رعایت نکردن فواصل مناسب و عملیات هرس
12ـ وجود علف های هرز زیاد از خردادماه به بعد در باغ
منبع : pinterest.com