چه بیماریهایی و آفاتی درختان پسته را تهدید می کند؟
به نقل از youtube.com در هر دو گونه حشره کامل به رنگ سبز و دارای لکه سفید در انتهای سپرچه است. دارای 5 سن پورگی و 3 تا 5 نسل در نسل می‌باشند. زمستان گذرانی به صورت حشرات کامل و قهوه‌ای رنگ و در مناطق کوهستانی در زیر انواع بوته‌های وحشی نظیر اسپند، شور، درمنه، قیچ و غیره می‌باشد.
حشرات کامل از اواسط فروردین از محلهای زمستان گذران خارج و بر روی میزبان‌های تازه روییده تغذیه و تخمریزی می‌نمایند. این حشرات در صورت نامساعد شدن شرایط طبیعی و خشک شدن میزبان‌های وحشی در اواخر خرداد و اوایل تیر به سمت باغهای پسته هجوم می‌آورند.
برای خرید نهال بادام لطفا کلیک کنید .حشرات کامل به رنگ سبز یکدست و فاقد لکه سفید در انتهای سپرچه می‌باشند. زمستان گذرانی به صورت حشرات کامل به رنگ قرمز آجری یا مسی رنگ و در زیر پوستک تنه درختانی نظیر گز، پده، سنجد و… می‌باشد. دارای 3 تا 5 سن پورگی می‌باشد. این حشره از مرحله تشکیل میوه تا رسیدن و برداشت محصول در باغهای پسته مشاهده می‌شود.
سن قهوه‌ای دارای یک نسل در سال بوده و از میزبان‌های مختلف مانند پسته، توت، نارون، زردآلود و غیره تغذیه می‌نماید و نسبت به گونه‌های قبلی دارای جمعیت و اهمیت اقتصادی کمتری می‌باشد.
این آفت در سالهای اخیر حالت طغیانی پیدا کرده است. حشرات کامل قرمز رنگ و دارای 3 تا 5 نسل در سال می‌باشند. زمستان گذرانی به صورت حشرات کامل در مکان‌ها و پناهگاه‌های مختلف می‌باشد. حشرات کامل در اوایل اردیبهشت به سمت باغهای پسته هجوم آورده و تغذیه آن ها در این مرحله به علت حساسیت میوه‌ها سبب ایجاد خسارت شدید می‌گردد. با سخت شدن پوست استخوانی، این حشره تمایل به تغذیه از میوه‌های پسته را از دست داده و به سمت میزبان‌های دیگر مهاجرت می‌نماید. نحوه خسارت سن‌ها با توجه به مراحل رشدی میوه به شرح زیر است:
از مرحله تشکیل میوه تا سخت شدن پوست استخوانی: تغذیه سن‌ها در این مرحله سبب سیاه شدن تمام میوه در ابتدای فصل می‌گردد. میوه‌ها خسارت دیده بر روی درختان خشکیده و ریزش می‌نمایند. در این مرحله در اثر تغذیه سن‌ها در روی پوست سبز میوه شیره گاهی به صورت قطرات شفافی خارج شده و محل تغذیه کاملاً مشخص می‌باشد. همچنین در سطح داخلی میوه‌ها شبکه‌های تور مانند سفیدرنگی مشاهده می‌شود. در روی پوست سبز میوه‌ها در مرحله شروع سخت شدن پوست استخوانی تا سخت شدن کامل آن لکه‌های قهوه‌ای رنگی مشاهده می‌گردد.
از مرحله سخت شدن پوست استخوانی تا مغزبندی میوه‌ها: در این مرحله دیگر علائم تغذیه و لکه‌های قهوه‌ای رنگ در روی پوست سبز رویی مشاهده نمی‌شود و محل تغذیه سن‌ها در سطح داخلی پوست استخوانی به صورت نقاط سیاه رنگ دیده می‌شود. تغذیه سن‌ها در این مرحله از جنین در حال رشد سبب پوکی و اسفنجی شدن جنین و از مغز میوه‌ها سبب ایجاد لکه‌های نکروزه فرورفته قهوه‌ای رنگ بر روی مغز میوه‌ها می‌گردد. در این مرحله سن‌ها به ویژه سن‌های سبز، قرمز و قهوه‌ای پسته قادر به انتقال قارچ Nematospora coryli نیز بوده و بیماری ما سوی پسته را منتقل می‌نمایند.
راه های کنترل سن‌های پسته
1ـ حمایت از دشمنان طبیعی به ویژه زنبورهای انگل تخم سن‌ها (از خانواده Scelionidae) با کاهش تعداد دفعات سم‌پاشی و عدم سمپاشیهای بی‌رویه
2ـ اجتناب از کندن و از بین بردن میزبان‌های وحشی در مناطق کوهستانی و دشت‌های اطراف باغهای پسته
3ـ اجتناب از کندن و از بین بردن علفهای هرز میزبان اطراف و داخل باغهای پسته در زمانی‌که سن‌ها به سمت باغهای پسته هجوم آورده‌اند زیرا در این مرحله کندن علفهای هرز سبب انتقال سن‌ها بر روی خوشه‌ها شده و خسارت شدیدتر می‌گردد.
4ـ از بین بردن علفهای هرز در اوایل فصل قبل از هجوم سن‌ها به سمت باغهای پسته و در اواخر فصل پس از برداشت محصول جهت از بین بردن کانونهای زمستان گذران آفت با شخم‌های بهاره و پاییزه.
5ـ کنترل شیمیایی: در صورتیکه نیاز و با توجه به تراکم جمعیت و مرحله رشدی میوه پسته، حشره‌کش‌های اندوسولفان (تیودان) به نسبت 2 تا 5/2 در هزار یا فنتیون (لبایسید) به نسبت 1 تا 5/1 در هزار و یا فنیتروتیون (سومیتیون) به نسبت 5/1 تا 2 در هزار توصیه می‌گردد.
پسیل پسته (شیره خشک) (Hom: Psyllidae) Agonoscena pistaciae)
به پسته اهلی و وحشی خسرت فراوان می‌زند. این حشره عسلک فراوانی دفع می‌نماید که به سرعت در مجاورت هوا خشک شده و سفید می‌شود به همین لحاظ این آفت را به زبان محلی شیره خشک می‌نامند. زیست‌شناسی حشرات کامل زمستان گذران پسیل از اوایل فروردین ماه روی درختان مستقر می‌شوند.
این حشرات نسب به حشرات کامل تابستانه قدرت پرواز بیشتری داشته، آلودگی گسترده‌تری در باغها ایجاد می‌کنند. پس از جفت‌گیری به محض باز شدن جوانه‌های خوشه و برگ روی آنها تخمریزی می‌نمایند. تخم‌ها به تعداد 50 تا 60 عدد، به صورت انفرادی یا دسته‌ای و به اشکل مختلف مانند نیم دایره، مارپیچ و غیره در سطح برگ و بیشتر نزدیک به رگبرگها گذاشته می‌شوند.
تخم‌ها معمولاً 5 تا 10 روز بعد تفریخ می‌شوند. پوره‌ها از اوایل اردیبهشت شروع به فعالیت و تغذیه می‌کنند. طول دوره پورگی معمولاً 20 روز بوده و حشرات کامل نسل اول از اواخر دهه دوم اردیبهشت ماه به تعداد زیاد در باغ ظاهر می‌شوند. ارقام مختلف پسته نسبت به آلودگی پسیل پسته حساسیت متفاوت دارند.
به طور کلی هر چه برگ درختان نازک‌تر، لطیف‌تر، پهن‌تر و بزرگتر باشد گرایش بیشتری برای جذب حشرات کامل پسیل و تخمریزی ایجاد می‌کند. رقم اکبری نسبت به سایر ارقام حساستر و رقم اوحدی مقاوم‌تر است. پوره‌های نسل دوم از اوایل خرداد تا اواخر دهه دوم خرداد فعالیت و تغذیه می‌کنند. تحمل درختان در این زمان نسبت به سایر نسلها در برابر خسارت پوره کمتر است.
زیرا رشد رویشی درختان پایان یافته و میوه شروع به مغز رفتن کرده و جوانه‌ها ظاهراً شکل کامل یافته‌اند. در نتیجه خسارت آفت باعث پوکی و ریزش برگ و جوانه می‌شود. خسارت پوره‌های پسیل با فرو بردن خرطوم در سطح برگها از شیره گیاهی تغذیه می‌کنند. مواد پروتئینی شیره گیاهی را جذب نموده و مواد قندی را به صورت شیره دفع می‌نمایند. این مواد قندی در مجاورت هوا خشک شده و به آن شکرک گویند. این مواد چسبنده باعث جذب گرد و خاک شده و شاخه و برگهای درختان را بدمنظره می‌نماید.
از دست رفتن شیره گیاهی باعث ضعف عمومی درختان پسته و ریزش برگها، جوانه‌ها، دانههای کوچک و افزایش درصد بوکسی و دهان بستگی میوه می‌شود. خسارت پوره‌های پسیل پسته روی درختان در دو زمان بیشتر از سایر مواقع سال است. یکی در خرداد ماه که باعث ریزش برگها، خوشه‌ها، جوانه‌ها و افزایش میزان بوکسی و دیگری در مردادماه که باعث افزایش مقدار دهان بستگی می‌گردد.
در صورتیکه جمعیت آفت پسیل حالت طغیانی پیدا کند شدیداً تداخل نسل یافته و نمی‌توان تاریخ مشخص برای مراحل زندگی و نسلها اعلام نمود. در شرایط معمولی در نیمه اول هر ماه مرحله پورگی و نیمه دوم هر ماه حشرات کامل در باغها وجود دارند.
از نیمه دوم شهریور ماه به تدریج حشرات کامل زمستان گذران در میان جمعیت آفت ظاهر می‌شود. این حشرات در شکاف درختان، زیر پوستکها، لابه‌لای کلوخه‌ها، شکاف دیوارها و ساختمانهای قدیمی اطراف باغها زمستان گذرانی می‌کنند. این آفت در سال 5 تا 6 نسل ایجاد می‌کند.
1ـ اجرای نوبت اول سم‌پاشی یا سم‌پاشی در زمان گلدهی: این سم‌پاشی علیه آفاتی مانند پروانه چوبخوار پسته، پروانه میوه خوار، شپشکهای پسته، زنجره (شیره تر) و غیره انجام می‌شود. چنانچه در این سم‌پاشی از سمومی استفاده شود که روی آفت پسیل تأثیر نداشته باشند باعث افزایش مقاومت و رشد جمعیت پسیل می‌گردد.
2ـ چنانچه در نوبت اول از سمومی استفاده شود که باعث تحریک تخمریزی پسیل و کوتاهتر شدن طول دوره یک نسل گردد (مانند سموم تیودیکارب، متاسیستوکس و فنتیون) پسیل طغیان خواهد کرد.
3ـ سم‌پاشی مکرر و اختلاط سموم با هم که باعث حذف کامل دشمنان طبیعی و افزایش جمعیت آفات پسته می‌شود.
4ـ اگر از سمومی علیه پسیل پسته استفاده شود که تأثیر کافی در میزان تلفات آفت نداشته باشد (مانند زولون) باعث افزایش جمعیت می‌شود.
5ـ چنانچه سم‌پاشی باغ در زمانی انجام شود که تمام مراحل زندگی آفت اعم از تخم، پوره و حشره کامل دیده می‌شود و همچنین شکرک زیادی در سطح برگها تولید شده باشد تأثیر سم کاهش پیدا می‌کند و بعد از مدتی جمعیت آفت افزایش پیدا می‌کند.
6ـ استفاده زیاد از کودهای شیمایی ازته مخصوصاً اوره و سولفات آمونیوم در ماههای گرم سال در سطوح کرتها و همچنین کود شیمیایی کلروپتاسیم شرایط را برای ازدیاد جمعیت فراهم می‌کند.
7ـ استفاده از کود مرغی به تنهایی و به مقدار زیاد نیز باعث افزایش جمعیت پسیل می‌گردد.
8ـ فقیر بودن خاک از نظر مواد غذایی و نامناسب بودن بافت خاک نیز از عوامل افزایش جمعیت است، خاکهای شنی و خاکهای رسی و سخت به دلیل عدم جذب و نگهداری رطوبت بهاندازه کافی به علت طولانی بودن دوره آبیاری سریعتر به آفت آلوده می‌گردند.
9ـ ناهموار بودن سطوح کرتها که باعث می‌شود درختانی که در بلندی قرار دارند به خوبی آبیاری نشده و رطوبت کمتری در اختیار داشته باشند.
10ـ عدم استفاده از کودهای دامی و چاله‌زنی و شخم عمیق در باغها به مدت طولانی
11ـ کشت متراکم درختان و رعایت نکردن فواصل مناسب و عملیات هرس
12ـ وجود علفهای هرز زیاد از خردادماه به بعد در باغ
منبع : pinterest.com