سلامت و دانش

ویروسی در خراسان که از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود

آفتاب‌‌نیوز :

در همین خصوص هادی فاضل، متخصص ویروس شناسی درباره این ویروس گفت: ویروس HTLV و HIV در یک خانواده ویروسی به نام «رترو ویروس»‌ها قرار دارند که به اشتباه اصطلاح ایدز خراسانی برای آن مطرح است.

وی خاطرنشان کرد: این دو ویروس از دو جنس مختلف هستند به طوری که ویروس HTLV از نوع «دلتا ویروس»‌ها بوده و ویروس HIV از خانواده «لنتی ویروس»‌ها است و برای همین «ایدز خراسانی» که در برخی محافل رایج شده عبارتی غیر مربوط و نامفهوم است.

۳ تا ۴ درصد جمعیت نیشابور به HTLV مبتلا هستند

این متخصص ویروس شناسی پزشکی در خصوص ویژگی‌های این ویروس گفت: HTLV، به عنوان ویروس بومی خراسان رضوی از سالیان بسیار دور وجود داشته و از نسلی به نسل دیگر منتقل شده است.

وی با بیان اینکه این ویروس در مشهد، نیشابور، سبزوار و اصفهان وجود دارد، عنوان کرد: در بین شهر‌های خراسان رضوی، نیشابور با ابتلای ۳ تا ۴ درصد جمعیت و مشهد و سبزوار با ابتلای ۲ درصد جمعیت‌شان به این ویروس بیشترین موارد ابتلا را دارا هستند.

 فاضل راه متوجه شدن ابتلا به این ویروس را گرفتن آزمایش اعلام کرد و گفت: اکنون در خراسان رضوی و شهر‌های مشهد، نیشابور و سبزوار به خصوص هنگام گرفتن خون و تولد نوزاد تست گرفته می‌شود.

بیشترین روش انتقال HTLV از شیر مادر به نوزاد است

وی ادامه داد: این ویروس در ۹۵ درصد مواقع بدون علامت بوده و امکان دارد یک فرد از بدو تولد این ویروس را با خود داشته و تا زمان فوت هیچ علامتی از خود نشان ندهد، به همین دلیل قابل تشخیص به خصوص در زمان‌های گذشته نبوده است.

این ویروس شناس در خصوص راه‌های انتقال این بیماری گفت: راه‌های انتقال این بیماری از انتقال خون مانند تزریق سرنگ آلوده، خالکوبی، حجامت، رابطه جنسی و از شیر مادر به نوزاد بوده که مورد آخر بیشترین روش انتقال این ویروس است.

وی با اشاره به اینکه، چون بیشترین راه انتقال از شیر مادر است مراقبت‌ها در این دوره باید جدی گرفته شود، در صورت مشاهده این مورد و برای بهره‌مندی نوزاد از شیر مادر می‌توان شیر را برای ساعاتی در فریزر نگهداری کرد و پس از آن گرم و به نوزاد داد، با این اقدام احتمال انتقال ویروس به شدت کاهش می‌یابد.

فاضل ادامه داد: این ویروس در ۹۵ درصد موارد بیماری علائم خاصی ایجاد نمی‌کند، اما در ۵ درصد باقی مانده باعث ایجاد بیماری‌های سرطان خون و نوعی فلج می‌شود.

از زمان آشکار شدن ویروس در بدن، بیمار ۶ ماه عمر می‌کند

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی نیشابور در توضیح بیماری‌های مرتبط با این ویروس گفت: در افرادی که به سرطان خون مبتلا می‌شوند سلول‌های ایمنی بدن درگیر می‌شود و این سرطان به درمان‌ها، پاسخ مناسبی نمی‌دهد و از هنگامی که ابتلای یک فرد به این بیماری تشخیص داده می‌شود به طور میانگین ۶ ماه عمر می‌کند.فلج‌هایی که بر اثر این ویروس اتفاق می‌افتد به «فلج اسپاسم گرمسیری» مشهور است. در سنین بالا اندام‌های تحتانی مانند دست و پا درگیر و کرخت و مورمور می‌شود، فرد دچار ضعف در پا‌ها شده و برای راه رفتن با مشکل مواجه می‌شود و در نهایت به فلجی منجر می‌شود. البته ویروس گاهی اوقات به مغز هم حمله کرده و درگیری‌هایی را ایجاد می‌کند.

ویروس در شیر مادر بیشترین غلظت را دارد

فاضل تصریح کرد:، چون ویروس در شیر مادر بیشترین غلظت و دوز را دارد بین افرادی که در زمان کودکی با استفاده از شیر مادر به این ویروس آلوده شده باشند احتمال اینکه در سنین بزرگسالی دچار بیماری‌های ذکر شده شوند بیشتر است. علائم این بیماری‌های نیز بسته به شرایط ایمنی و جسمی فرد معمولاً از سنین ۴۰ تا ۵۰ سالگی بروز می‌کند.

وی با بیان اینکه تقریباً ۳ درصد جمعیت نیشابور به این ویروس مبتلا هستند و در بین مبتلایان باز هم حدود ۳ درصد به علائم بیماری دچار می‌شوند، افزود: متأسفانه ترسی در جامعه از این ویروس وجود دارد و همه می‌گویند فرد ایدز خراسانی دارد.

این متخصص ویروس شناسی پزشکی افزود: متأسفانه اولین فکری که به ذهن افراد می‌رسد اینکه فرد مبتلا ایدز دارد و آدم خلاف‌کار و رابطه‌های نامشروع داشته در صورتی که باید این ترس و این تفکر در جامعه از بین برود.

وی گفت: این یک ویروسی هست که از اجداد ما به ما رسیده و ممکن است پدر و مادر یا پدر بزرگ و مادر بزرگ ما این ویروس را داشته باشند و از یک نسل به نسل دیگر منتقل می‌شود، چون در خیلی از موارد فرد متوجه داشتن این ویروس نمی‌شود و فوت می‌کند به همین علت ویروس از یک نسل به نسل دیگر منتقل می‌شود.

فاضل گفت: بهترین راه تشخیص قبل از ازدواج برای زوجین است تا اگر فردی این ویروس را داشت اقدامات لازم را انجام دهد و احتمال انتقال این ویروس به همسر و فرزندش کاهش پیدا کند.

دارو گیاهی «صبرزرد» اثر خوبی برای درمان HTLV دارد

وی در خصوص دارو‌هایی که برای درمان این بیماری استفاده می‌شود گفت: دارو‌های شیمیایی که برای HIV استفاده می‌شود برای HTLV هم کاربرد دارد، اما بر روی این ویروس سخت‌تر اثر می‌گذارد. دارو‌های گیاهی که در نیشابور مصرف می‌شود و اثر خوبی بر روی این ویروس دارد گیاه «صبر زرد» بوده که داروخانه‌ها دارند.

فاضل با اشاره به راه‌های جلوگیری از پیشرفت ویروس در بدن افراد گفت: کسی که به این ویروس مبتلا شده باید ببینیم میزان دوز این بیماری در وی به چه میزان رسیده و سپس بر اساس آن دارو تجویز شود، ویتامین‌های A و D برای تقویت سیستم ایمنی داده می‌شود تا به این ترتیب دوز ویروس کاهش پیدا کند و احتمال انتقال به همسر و فرزند بسیار کاهش پیدا می‌کند. همچنین احتمال ابتلا به بیماری‌های گفته شده نیز کاهش می‌یابد.

وی با پیشنهاد دادن گرفتن آزمایش از افراد گفت: در نیشابور برای مادرانی که می‌خواهند زایمان کنند تست گرفته می‌شود تا احتمال انتقال ویروس به جنین کاهش یابد. به طور کلی انجام تست این ویروس برای افراد اجبار ندارد، اما بهتر است سطح آگاهی جامعه بالا رود و افراد با دادن این تست‌ها متوجه شوند به این ویروس مبتلا هستند یا خیر و چه میزان از ویروس در بدنشان وجود دارد.

این ویروس شناس اظهار کرد: ویروس بیماری‌هایی مانند هپاتیت B و HIV در مایعات جنسی حجم بالایی دارند، اما HTLV در مایعات جنسی حجم کمی دارد برای همین احتمال انتقال در فعالیت جنسی پایین است.

وی با بیان اینکه این ویروس در خون و شیر مادر بیشتر وجود دارد و احتمال سرایت از طریق آن‌ها بالاتر است، افزود: حتی در مواردی داشته‌ایم که زن یا شوهر این ویروس را داشته‌اند، ولی به طرف مقابل یا فرزند منتقل نشده است.

فاضل با بیان اینکه این ویروس در سایر نقاط دنیا نیز وجود دارد، گفت: این ویروس در چین، ژاپن، اسرائیل، آمریکا و حتی اروپا نیز وجود دارد، ولی چون نسبت به بیماری‌های دیگر نظیر آنفولانزا، HIV و کرونا خیلی کمتر است برای درمان و اقدامات دیگر برجسته نمی‌شود.

ایجاد مرکز تشخیص و درمان HTLV نیاز شهرستان نیشابور است

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی نیشابور گفت: از زمان مدیریت سابق دانشگاه علوم پزشکی نیشابور اقداماتی در خصوص ایجاد مرکز تشخیص و درمان HTLV در نیشابور صورت گرفت و قرار بود جمعی از متخصصان در این مرکز در راستای تشخیص و مقابله با این ویروس فعالیت کنند، اما این مهم تاکنون به سرانجام نرسیده است.

این متخصص ویروس شناسی پزشکی در ادامه با اشاره به نحوه رفتار با فرد دارای این ویروس در خانه گفت: این ویروس از راه تنفس، لیوان مشترک، دست دادن و روبوسی منتقل نمی‌شود و کار خاصی در محیط خانه در مواجهه با فردی که دارای این ویروس است نیاز نیست انجام شود.

وی اظهار کرد: در روابط جنسی نیز باید از روابط محافظت شده استفاده کرد البته در صورتی که دوز ویروس کم باشد حتی به روابط محافظت شده هم نیازی نیست. البته در بین مردان و زنان، مردان دارای این ویروس احتمال انتقال بیشتری نسبت به زنان در روابط جنسی دارند.

فاضل در خصوص اقدامات انجام شده توسط فرد مبتلا به این ویروس نیز گفت: برای افراد آلوده به این ویروس بهترین تجویز زندگی سالم است. تغذیه سالم و ورزش می‌تواند به بهبود سیستم ایمنی کمک کند.مردم نیشابور باید بدانند این بیماری ایدز نیست و از اجدادشان به ارث برده‌اند و زندگی خود را به خاطر این بیماری از بین نبرند.