کلاف پیچیده انتخابات عراق؛ در مواقع خطر بغداد جز تهران کسی را ندارد

مهسا مزدهی جنجال بر سر انتخابات عراق همچنان ادامه دارد. برخی از گروه‌های سیاسی از جمله جنبش‌های شیعه، سازمان‌دهندگان را به تقلب متهم کرده‌اند و مقتدا صدر که حامیانش بیشترین آرا را به دست آورده‌اند، نامزد نخست‌وزیری است. انتظار می رود مانند دفعات قبل ائتلافی از گروه های سیاسی نخست وزیر شود.

در ماه نیوز با امیر موسوی کارشناس مسائل عراق درباره انتخابات گفت وگو کرده ایم:

آیا مقتدی صدر می تواند کرسی هایی را که به دست آورده است حفظ کند؟ اخیرا شاهد تحرکات مخالفان این نتایج بوده ایم. آیا آنها می توانند نظر خود را در مورد احتمال تقلب یا دخالت در انتخابات برسانند؟

در حال حاضر اکثریت رای دهندگان با آقای صدار هستند. یعنی هفتاد کرسی به دست آورد اما اکثریت ائتلاف همچنان طرفدار آقای مالکی و ائتلاف قانون هستند. ائتلافی که باید با اهل سنت تشکیل می شد نیز دیشب اتفاق افتاد. یعنی با الحلبوسی و حنیف خنجر هم پیمان شدند. کرسی های کردها نیز متحد و متحد می شوند و این دو در نهایت به ائتلاف بزرگ شیعیان می پیوندند. باید دید با گروه آقای صدر ائتلاف می کنند یا با گروهک مالکی. در نهایت، نامزدی نخست وزیر توسط اکثریت گروه نیازمند حداقل 167 رأی است. اهل سنت نامه ای به رئیس مجلس بنویسند تا رئیس جمهور دستور تعیین وزیر را بدهد.

در تفسیر قانون اساسی اختلافاتی وجود دارد. برخی می گویند دولت باید با در نظر گرفتن اکثریت تشکیل شود. برخی می گویند پس از انتخاب نمایندگان در مجلس باید ائتلاف تشکیل شود و نخست وزیر تعیین شود. تفاوت هایی بین آنها وجود دارد. در دو دوره اخیر دیوان عالی کشور به نفع گروه دیگر رای داده است. باید دید آیا همین نظر در مورد این دوره نیز صدق می کند یا خیر. اگر ممکن است به نفع آقای مالکی است و اگر نشد سر برنده است.

تاکنون درگیری سیاسی و حضور در خیابان ها. با حمایت آمریکا و سازمان ملل، سادار به عنوان برنده انتخابات تایید شد. اما حامیان مالکی و الحشدالشعبی خواستار بازشماری آرا هستند. زیرا سرور بررسی کننده آرا در امارات بوده و این گروه معتقد است که شمارش الکترونیکی آرا تقلبی بوده و نمی توان به آن اعتماد کرد.

کمیسیون مستقل انتخابات به همه اعتراضات پاسخ مثبت نداد و تا کنون اجازه بازشماری بین سی و سه تا چهل حوزه را داده است. اما کمیته شیعه مصمم به بازشماری اکثریت حوزه های انتخابیه است. هر حوزه انتخابیه به احزاب و گروه ها نواری از رای دهندگان داد که نشان دهنده تقلب و ناسازگاری بود.

شب گذشته در آخرین جلسه کمیته هماهنگی شیعیان به ریاست نوری مالکی، نتایج انتخابات رد شد. برخی می گویند باید انتخابات مجدد برگزار شود.

نکته این است که ممکن است مشکلاتی در روابط با تهران وجود داشته باشد. به ویژه اینکه رئیس جمهور درباره کشورهای خارجی اظهاراتی داشته و گفته می شود از حمایت برخی کشورهای غرب و منطقه نیز برخوردار است. پیش بینی شما از روابط عراق و ایران در صورت لغو نشدن انتخابات چیست؟

اظهارات سادار می گوید می خواهد دولت تشکیل دهد. موضع او در قبال ایران به این دلیل است که احزاب مخالف اکثراً با ایران موافق هستند. رویکرد او باید توضیح داده شود. او نامی از ایران نبرده است، اما منتقدان می گویند که به معنای ایران است. در عراق دخالت های زیادی وجود دارد، اما چرا در مورد عربستان سعودی و آمریکا صحبت نکنیم. در حال حاضر ذکر این نکته ضروری است که افراد سودجو در این موارد از اظهارات خود سوء استفاده نکنند.

من فکر می کنم اگر سادار به قدرت برسد، روابط خوبی با ایران خواهد داشت. یعنی نمی تواند این کار را نکند. همه می دانند که اگر عراق در خطر باشد، کسی جز ایران را ندارد. وقتی داعش به عراق حمله کرد و همه گروه های مذهبی را قتل عام کرد، آمریکایی ها و عرب ها پشت کردند.

دولت بعدی چگونه تشکیل می شود و چه کسانی شانس بیشتری برای تشکیل دولت بعدی دارند؟

من معتقدم که این یک اتحاد خواهد بود. هیچ فرهنگی برای پیوستن گروه ها به مخالفان در پارلمان در عراق وجود ندارد و همه می خواهند در دولت شرکت کنند. چون هرکسی که سیاستمدار باشد و بخواهد از این وضعیت خلاص شود دچار مشکل می شود. بنابراین همه گروه ها خواهان سهمی در دولت هستند.

فکر می کنم بحث بر سر ائتلاف است. این درگیری ها به این دلیل وجود دارد که چه کسی بیشترین سود را می برد. رئیس جمهور می خواهد نخست وزیر شود. المالکی هم مشابه است و او بیشترین قدرت را می خواهد، حتی اگر نخست وزیری به دست نیاورد. نخست وزیر باید فردی باشد که بین گروه ها اتفاق نظر داشته باشد. اگر سادار اصرار کند، مالکی هم همین کار را می کند. اگر هر دو طرف به توافقی برسند که برای همه قابل قبول باشد، ممکن است. اما سادار مداخله خارجی را رد می کند. اما در نهایت آنها به مرحله ای خواهند رسید که به ایران برای ایفای نقش میانجی نیاز خواهند داشت.

با این حال، ایران وارد نشده است و اصرار دارد که باید خودش به نتیجه برسد و با هر کسی که موافق است نخست وزیر شود.

از چهره های برجسته می توان به رئیس قوه قضائیه عراق، استاندار بصره، وزیر کشور فعلی و توفیق علاوی و سدار اشاره کرد. شخصیت های پذیرفته شده گروه ها افرادی هستند که مورد بررسی قرار می گیرند. امید است دولت ائتلافی تشکیل شود. گروه های سیاسی کمتری وضعیت را کاهش می دهند و بعداً دولت تشکیل می دهند. باید دید روشنفکران عراقی چه دستاوردی خواهند داشت. توافق در عراق پیچیده است. اما من فکر می کنم این در نهایت انتخابات پنجم است و فکر می کنم آنها می توانند موفق شوند.

برخی مانند سال گذشته نگران هرج و مرج و ناآرامی در عراق هستند. آیا چنین امکانی وجود دارد؟

گروه های مخالف حامیان مقاومت هستند که به بیگانگان وابسته نیستند. معترضان سال گذشته کشور را ویران کردند. فرماندهان تجمعات مردمی را کشتند، در برخی مکان ها آتش زدند و مدارس و دانشگاه ها را تعطیل کردند. اکثر رهبران آنها اکنون در غرب هستند. او در انتخابات اخیر کرسی های زیادی کسب نکرد. گروه های مقاومت از یک هفته پیش دست به تظاهرات زدند و تاکنون درگیری لفظی با نیروهای امنیتی صورت نگرفته است. دیشب دیدیم که نیروهای امنیتی مصاحبه های خوبی انجام دادند و از تظاهرکنندگان به خاطر حفظ امنیت تشکر کردند. حشدالشعبی و حامیانش خون ریخته اند و سختی ها را متحمل شده اند. آنها نسبت به ملت خود همدردی دارند.

>>> همچنین بخوانید:
موسسه صلح آمریکا: ایران به حضور قدرتمند خود در عراق ادامه خواهد داد
ظهور مقتدی صدر برای عراق چه معنایی دارد؟
پیروزی مقتدی صدر چگونه روابط ایران و عراق را شکل می دهد؟

311312/23