معرفی توری گلخانه و کاربرد آن
امروزه با افزایش روز افزون جمعیت، نیاز انسان ها به مواد خوراکی و گیاهان مختلف نیز بیشتر می شود. به همین دلیل بیشتر جوامع در پی آن هستند که با استفاده از گلخانه ها بتوانند نیاز انسان ها را بر طرف نمایند. از این رو شاهد افزایش گلخانه در سرتاسر دنیا به خصوص در کشور عزیزمان هستیم. در واقع می توان اذعان داشت که گلخانه یک محیط کنترل شده و ایده آل به منظور فراهم آوردن شرایط و وضعیت مطلوب برای رشد گیاهان می باشد که توسط افراد با مهارت در این زمینه مدیریت خواهد شد.
به گفته کارشناسان اکسیرساز شمال برای رشد و نمو بهتر گیاهان فضای گلخانه باید از دمایی ایده آل برای گیاهانی که در آن جا رشد می کنند، برخوردار باشند. در غیر این صورت گیاهان به سرعت از بین رفته و راه اندازی گلخانه بی فایده خواهد بود. لازم به ذکر می باشد که به منظور کنترل دمای گلخانه مجموعه ای از تجهیزات مانند موارد زیر با یک دیگر همکاری می کنند تا دما و رطوبت را ثابت نگه دارند و از به سرعت گرم شدن یا سرد شدن گلخانه جلوگیری به عمل می آورند:
- بخاری ها
- پد و فن
- دستگاه های تهویه
- توری سایبان یا توری گلخانه و …
باید اشاره شود که توری گلخانه یکی از تجهیزات بسیار مهم بوده که از آن جهت خنک نمودن فضای گلخانه و کاهش تابش خورشید به گیاهان و محافظت گیاهان در برابر اشعه فرا بنفش استفاده می شود و البته مزایای بسیاری را به همراه نیز خواهد داشت.
در واقع این توری با کاهش تاثیر گرما و میزان تابش خورشید به گیاهان در فصول گرم، گیاهان را از گرمای بیش از حد حفظ می نماید و هم چنین با ایجاد سایه بر روی گلخانه درصد تبخیر آب در خاک را به شدت کاهش داده و به عنوان یک محافظ مناسب در فصول گرم و افزایش میزان بهره وری در گلخانه در میان گلخانه داران شناخته می شود. استفاده از این تجهیز می تواند عملکرد یا ساز و کار گلخانه شما را بهبود ببخشد.
توری گلخانه تا چه میزان می تواند دمای گلخانه را کاهش دهد؟
قبل از آن که به بررسی میزان کاهش دما توسط توری گلخانه بپردازیم، باید درباره درصد تراکم این توری اطلاعات سودمندی را در اختیار شما قرار دهیم تا بدانید که کدام یک از توری های گلخانه ای و با چه درصد تراکمی برای محیط گلخانه شما مناسب و مفید می باشد. لازم به ذکر می باشد که یا توری گلخانه یک پارچه بسیار مقاوم در آب بوده که درصد متغیر می باشد. که درصد تراکم در حقیقت نشان دهنده میزان توری است که توسط پارچه مسدود می گردد. به عنوان مثال می توان اذعان داشت که یک توری گلخانه یا شید گلخانه با درصد سایه اندازی 30 درصد، نور را مسدود می کند. لازم به ذکر می باشد بیشتر سبزی ها باید زیر سایه 30 تا 50 درصد رشد نمایند. واضح است که این سایه اندازی سبب کاهش دمای محیط خواهد شد.
باید بدانید که بهره گیری از شید گلخانه ای در انواع مختلف می تواند میزان دمای محیط را 10 تا 12 درجه کاهش دهد و در شرایط آب و هوایی بسیار گرم می تواند از صدمه به گیاهان مختلف جلوگیری به عمل آورد. استفاده از تجهیز در شهرهای گرم و یا مناطقی که تابستانی گرم دارند بسیار مهم و ضروری است زیرا این تجهیز ساده سبب کاهش دمای مطلوب محیط می گردد و بدین ترتیب محیط گلخانه به یک محیط مناسبی برای رشد و نمو گیاهان تبدیل خواهد شد.
از جمله مواردی که باید بدانید، این است که در طول سال و ماه های گرم تابستان توری سایبان با همکاری سیستم خنک کاری و پد و فن، دمای گلخانه را به طور کامل کنترل خواهد کرد و می تواند کارایی های زیر را برای محیط گلخانه داشته باشد:
- از گرم شدن گلخانه جلوگیری به عمل می آورد
- میزان تبخیر آب گیاهان را کاهش می دهد.
- اشعه فرا بنفش را فیلتر می کند.
می توان اذعان داشت که توری گلخانه ای از پارچه هایی بسیار خاص طراحی و تولید می شود که این پارچه ها به یکدیگر بافته شده اند. شید گلخانه ای در بالای ساختار گلخانه و روی سقف با فاصله چند متری نسبت به گیاهان نصب خواهد شد و می تواند میزان درصد نور خورشیدی که نیاز است به گیاهان شما را برسد را به صورت مناسب تنظیم کند.
کاربرد شید گلخانه ای چیست؟
می توان اذعان داشت که شید گلخانه ای کاربرد بسیار فراوانی دارد بنابراین به عنوان یکی از تجهیزات بسیار مهم و ضروری برای گلخانه ها شناخته می شود. از جمله کاربرد بسیار مهم توری سایبان می توان به موارد زیر اشاره داشت:
این توری به منظور پوشش دهی گلخانه ها برای سایه اندازی و کاهش دمای گلخانه مورد استفاده قرار می گیرد
- توری گلخانه ای می تواند از گیاهان در برابر نور شدید آفتاب محافظت نماید و کاهش دما محیط گلخانه را سبب شود.
- کاهش مصرف آب در آبیاری درختان و گیاهان به علت کاهش تبخیر سطحی آب را منجر خواهد شد که این موضوع می تواند در صرفه جویی آب نقش بسیار مهمی را ایفا نماید.
- تنظیم نور برای تولید انواع گل ها و صیفی جات را سبب می شود.
- علاوه بر محیط های گلخانه ای از این تجهیز به منظور پوشش دهی و سایه اندازی در دامداری ها و محافظت دام در برابر آفتاب نیز استفاده می کنند.
- استفاده از توری سایبان در اماکن ورزشی و تفریحی جهت محوطه سازی و ایجاد پارکینگ نیز امکان پذیر می باشد.
- با استفاده از شید گلخانه ای می توان از آبزیان در مقابل آفتاب سوختگی در استخرهای پرورش ماهی مراقبت و محافظت کرد.
- جلوگیری از تشکیل خز و جلبک درون آب و هم چنین ممانعت از تبخیر سطحی در استخرها
دمای مطلوب برای گلخانه ها چقدر است؟!
این سوالی است که برای بیشتر شما عزیزان به وجود می آید. دانستن دمای مطلوب برای گلخانه ها بسیار مهم است. از این رو باید اشاره شود که دمای مطلوب برای یک گلخانه بین 20 تا 24 درجه سانتی گراد می باشد و هم چنین از دمای بالاتر از 27 درجه سانتی گراد باید جلوگیری کرد. این دمای مناسب با استفاده از سیستم ها و تجهیزاتی که برایبه وجود آمده اند، قابل دسترسی می باشد.
همان گونه که در این مقاله و عنوان کرده ایم، توری سایبان یا توری گلخانه ای می تواند در این زمینه بسیار مفید واقع شود. حال علاوه بر شیدهای گلخانه که باعث کاهش دما در داخل گلخانه می شود، پنجره های سقفی اتوماتیک در گلخانه ها برای این مسئله بسیار ضروری و مفید هستند و باید این موضوع توسط گلخانه داران عزیز رغایت شود. به دلیل آن که هوای گرم به علت سبک بودن به طرف بالا حرکت کرده و زیر سقف گلخانه تجمیع می یابد و اگر این پنجره ها وجود داشته باشند، در این صورت هوای گرم به خارج از محیط گلخانه رانده خواهد شد.
بر اساس تحقیقاتی که در این زمینه انجام شده است، محققان دریافتند که شیدهای گلخانه ای می توانند بر کیفیت میوه های به دست آمده بسیار تاثیرگذار باشند. بنابراین بسیار ضروری است که بیشتر گلخانه داران در هر منطقه ای که هستند، از این تجهیزات مهم استفده کنند. به صورت کلی تحقیقات نشان داده است که در گلخانه بدون توری های سایبان، تا 35 درصد از میوه های تولید شده، پوست میوه ها دچار ترک خوردگی شدند در حالی که در گلخانه ای که با سایه 50 درصد پوشیده شده بود تنها 25 تا 29 درصد از میوه ها دچار ترک خوردگی پوست شده بودند.
بنابراین بهره گیری از این تجهیز ساده می تواند تاثیر بسزایی در کیفیت محصول نهایی داشته باشد. در کل سایه اندازی با استفاده از توری گلخانه ای یک روش مفید برای کاهش تولید میوه های با پوست ترک خورده می باشد بدون این که سایز میوه کاهش پیدا کند و این موضوع برای گلخانه داران بسیار مهم و ضروری می باشد.
دو روش رایج سایه‌اندازی مورد استفاده در گلخانه‌های تجاری برای کاهش تابش خورشیدی عبارتند از:
- استفاده از ترکیب سایه زنی مانند سفید کاری و نصب یک پرده سایه دار جمع شونده. معمولاً از ترکیبات سایه‌انداز استفاده می‌شود زیرا استفاده از آنها نسبتاً ارزان است، می‌توان آنها را بر روی هر ماده و ساختار لعاب کاری استفاده کرد و نور را قبل از ورود به گلخانه منعکس می‌کند و دما را افزایش می‌دهد. عیب اصلی یک ترکیب سایه‌انداز این است که سایه‌زنی تا حدودی ثابت است و حتی در مواقعی که نیازی به سایه‌زنی نیست، مانند روزهای ابری، وجود دارد. علاوه بر این، درصد سایه‌اندازی محصولات سفید و سفید سنتی می‌تواند در طول سال کاهش یابد زیرا با بارندگی به آرامی حل می‌شود.
- یک پرده سایه‌دار جمع‌شونده را می‌توان در داخل گلخانه بالای محصول یا به‌طور معمول در خارج از ساختار گلخانه نصب کرد. هنگامی که یک پرده در داخل قرار دارد، انرژی خورشیدی اجازه می دهد تا قبل از اینکه منعکس شود وارد گلخانه شود. این می تواند باعث ایجاد گرما در بالای مواد سایه انداز شود که نیاز به دریچه های سقف را افزایش می دهد. اگرچه پرده های سایه دار نسبتاً گران هستند، اما اجازه می دهند نور با دقت بیشتری کنترل شود، که می تواند کیفیت محصول را بهبود بخشد. قابلیت جمع شدن صفحه نمایش در دوره های نور کم از ویژگی های مهم این فناوری است.
به طور کلی، هدف از سایه زدن جلوگیری از شدت نور از بیش از 4000 تا 5000 فوت شمع (حدود 800 تا 1000 میکرومول برm-2∙s-1) در سطح گیاه است. بنابراین، برای بسیاری از محصولات با نور بالا، درصد سایه باید حدود 40 درصد و شاید کمی بیشتر (50 درصد) برای گلخانه های شیشه ای باشد. هنگامی که در پاییز بار دیگر نور محدود می شود، ترکیبات سایه بان باید کاملاً شسته شوند تا کیفیت محصول به حاشیه نرود.
استفاده از ترکیبات سایه زن
پرورش دهندگانی که به روشی کم هزینه برای کاهش تابش خورشید علاقه مند هستند، اغلب از ترکیبات سایه زن مانند سفید کردن استفاده می کنند . آنها اغلب با استفاده از سمپاش های پرقدرت و به میزان کمتر با برس یا غلتک استفاده می شوند. درصد کاهش در انتقال نور یا فاکتور سایه بر اساس مقدار ترکیب مخلوط با آب و حجم اعمال شده است.
انواع جنس توری سایبان
توری سایبان یا شید گلخانه با جنس پلی پروپیلن:
نصب راحت و آسان
عمر مفید بالا
مقاوم در برابر اشعه خورشید
نصب راحت و آسان
طول عمر زیاد
کشش و انعطاف پذیری خوب
مقاوم در برابر پارگی
مقاومت بالا در برابر تغییر شکل
کاهش سرعت باد و گرما در سازه
در برابر شوینده های باغبانی مقاومت خوبی دارند
به معرفی گیاهانی که با استفاده از شید گلخانه به بازدهی مطلوب تر رسیده اند
در ادامه به معرفی گیاهانی که با استفاده از شید گلخانه به بازدهی مطلوب تری در روند رشد و میوه دهی رسیده اند، می پردازیم:
گوجه فرنگی: از ویژگی های این گیاه می توان به حساسیت بالای آن به نور مستقیم خورشید اشاره کرد که همین امر در فصل تابستان و با افزایش نور خورشید و جریان هوای گرم ناشی از آن، موجب اعمال خسارت به این گیاه می شود که توری سایبان با ویژگی های منحصر به فرد خود می تواند بهترین راه حل جهت حفظ سلامتی و میوه دهی این گیاه باشد.
انار: از دیگر مصارف توری سایبان می توان به ایجاد سایه در باغستان های انار اشاره کرد که موجب تاثیراتی نظیر عدم سوختگی انار ها، جلوگیری از ایجاد آفت کرم گلوگاه و کاهش مصرف آب تا 30 درصد می شود.
فلفل دلمه: دمای مناسب جهت پرورش فلفل دلمه 21 الی 32 درجه سانتی گراد برای بوته و دمای 27.5 درجه سانتی گراد برای ریشه آن می باشد که محیا نمودن این دما در تابستان تنها با بکارگیری شید گلخانه امکان پذیر می باشد. استفاده از توری سایبان علاوه بر افزایش باروری گیاهان سبب افزایش کیفیت پوست محصول و ماندگاری بیشتر فلفل دلمه می شود.
گل: با توجه به نوع گل کشت شده، می توان از تور هایی با تراکم متفاوت به منظور تنظیم دمای محیط، میزان تابش نور خورشید و جلوگیری از تابش نور مضر UV که از مهم ترین عوامل میزان بازدهی کشت گل است، استفاده نمود.
گیاهان زینتی: در ارتباط با پرورش گیاهان زینتی، می توان از شید های مختلف با رنگ و عملکرد های متفاوتی بهره برد، البته باید به این نکته توجه نمود که استفاده از توری در فصل های سرد موجب افزایش دمای محیط گلخانه نسبت به محیط بیرون می شود.
خیار: افزایش بازدهی کشت و رشد خیار که امروزه به یکی از پر مصرف ترین میوه ها در اکثر کشور های جهان تبدیل شده است، نیازمند شرایط گلخانه ای با درصد رطوبت بالا در هوا و خاک می باشد که توری سایبان به خوبی به این نیاز پاسخ می دهد. استفاده از این توری در کشت خیار موجب افزایش رطوبت گلخانه و کاهش 60 درصدی مصرف آب و جلوگیری از تغییرات دمایی محیط اطراف گیاه به منظور بهبود کیفیت و میزان میوه دهی می شود.
همچنین استفاده از شید گلخانه موجب در امان ماندن گیاهان از تابش مستقیم خورشید و جلوگیری از تغییرات فیزیولوژی همچون تغییر شاخص رشد گیاه، تغییر در نسبت ریشه به گیاه و تعداد برگ ها می شود. با توجه به موارد ذکر شده، بهترین توری سایبان توصیه شده در کشت خیار، شید گلخانه سفید با 50 درصد تراکم می باشد.
کاربرد توری محدود به گلخانه ها نمی باشد و در مشاغل دیگری همچون دامداری و آبزی پروری، جهت حفاظت دام ها و آبزیان از تابش نور مضر UV خورشید و سایه اندازی، نیز استفاده می شود. شایان به ذکر است که استفاده از توری سایبان در استخر ها با توجه به طول عمر بالای آن موجب پیشگیری از رشد خزه و جلبرک شده و با کاهش تبخیر سطحی آب دمای محیط را جهت زیست آبزیان متعادل می کند. همچنین با توجه به موارد ذکر شده به دلیل توانایی در ایجاد محیطی همگن با دمای پایین، قابل استفاده در محوطه سازی و ایجاد پارکینگ در مناطق تفریحی، ورزشی و نمایشگاه ها و فضاهای باز نیز می باشد.
منبع مقاله: kakao.com