چگونه از لنز چشمی نگهداری کنیم؟
نگهداری از لنز، این روزها بسیاری از افرادی که چشمان‌شان ضعیف است و دوست ندارند از عینک استفاده کنند، لنزهای طبی را جایگزین عینک می‌کنند. همچنین استفاده از لنزهای رنگی برای زیبایی بیشتر و شرکت در مراسم‌ها و مهمانی‌ها بسیار رایج است. از لنز طبی استفاده می‌کنید یا لنز رنگی در هر صورت باید شیوه درست استفاده و نگهداری از آن را بدانید. چشم عضو بسیار حساسی است و نباید اجازه دهید آسیبی به آن وارد شود.
اگر از لنز خود درست استفاده و نگهداری نکنید هم لنزها زود خراب می‌شوند هم این که سلامتی چشمان‌تان در معرض خطر قرار می‌گیرد و ممکن است دچار مشکلاتی مثل عفونت چشم شوید. در این مطلب مهم‌ترین نکات در رابطه با نگهداری و مراقبت از لنزهای چشمی را با شما در میان می‌گذاریم.
پیامدهای عدم نگهداری صحیح از لنز
به طور کل استفاده و نگهداری نادرست از لنز پیامدهای زیر را دارد:
- آلوده شدن لنز
• احساس سنگینی و ناراحتی هنگام استفاده از لنزهای چشمی
• احساس درد، سوزش و قرمزی چشم موقع گذاشتن و برداشتن لنز
• عفونت کردن و ایجاد خراش در چشم
• کاهش طول عمر لنزها و زود خراب شدن آن‌ها
مشورت با پزشک پیش از خرید لنز
اگر می‌خواهید سلامت چشمان‌تان حفظ شود و لنز دهب خوب و باکیفیتی خریداری کنید، قبل از خرید لنزهای چشمی، چه طبی و چه رنگی، حتما با پزشک مشورت کنید. چشم‌پزشک می‌تواند نوع لنز و برند مناسب را به شما معرفی کند. همچنین با معاینه، میزان انحنای لنزی که باید بخرید مشخص می‌شود تا بتوانید متناسب با چشم خود بهترین لنز را بخرید. در ضمن حتما با پزشک خود درباره روش‌های صحیح نگهداری از لنزهای چشمی مشورت کنید تا نکات ضروری را به شما بگوید.
نبایدهای استفاده و نگهداری از لنز
- به هیچ وجه لنز را با هیچ آبی، چه آب آشامیدنی چه آب معدنی و تصفیه‌شده، نشویید و حتما از مایع لنز استفاده کنید.
• لنز را درون آب نگه ندارید و فقط در محلول مخصوصش بگذارید.
• هرگز برای شست‌وشو و ضدعفونی کردن لنز از آب نمک استفاده نکنید.
ی لنز را درون یخچال نگذارید. این که عده‌ای می‌گویند گذاشتن لنز در یخچال باعث کشتن میکروب‌ها می‌شود صحیح نیست و پشتوانه علمی ندارد. لنز را در دمای اتاق و دور از نور خورشید نگهداری کنید.• محلول لنز را به طور مستقیم و به عنوان روان‌کننده داخل چشم خود نریزید.
• از لنزهای چشمی که بسته‌بندی آن‌ها باز یا خراب است استفاده نکنید و حتما از جای معتبری لنز را بخرید.
• لنزها را فقط برای مدت زمانی که پزشک‌تان تجویز کرده استفاده کنید. مثلا اگر زمان تجویزشده سه ماه است، بیشتر از سه ماه از لنز استفاده نکنید و برای
جایگزین کردن لنز جدید پیش چشم‌پزشک بروید.
- زمانی که لنز داخل چشم است آرایش نکنید. قبل از این که لنز را بگذارید آرایش کنید تا ذرات ریز مواد آرایشی داخل چشمتان نرود و آلوده نشود. برای پاک کردن آرایش هم حواستان باشد اول لنز را بیرون بیاورید، بعد آرایش‌تان را پاک کنید.
• هرگز از لنز فرد دیگری استفاده نکنید و لنز خود را به دیگران ندهید؛ هیچ تمیزکننده و محلولی استفاده از لنز دیگران را مجاز نمی‌کند.
سخن پایانیبسیاری از خانم‌ها، به لنزهای چشمی ، علی‌الخصوص رنگی، علاقه دارند. برخی هم از لنزهای چشمی طبی استفاده می‌کنند؛ اما همیشه برای مهمانی‌ها و لنز گذاشتن این کار را به آرایشگرشان واگذار می‌کنند یا در به در به دنبال کسی می‌گردند که بلد باشد لنزهای چشمی را برای آن‌ها به شکل درست بگذارد. اگر یک بار برای همیشه، شکل صحیح این کار را، مرحله به مرحله اجرا کنید و یاد بگیرید، دیگر خودتان به راحتی لنز می‌گذارید.
مراحل گذاشتن لنزهای چشمی
قبل از هر اقدامی…
ابتدا لازم است این نکته را یادآور شویم، اهمیتی ندارد قصد گذاشتن چه نوع لنزی در چشم را دارید. گذاشتن لنزهای چشمی رنگی، طبی یا لنزهای مدت‌دار و یک بار مصرف، برای گذاشتن هر نوع لنز چشمی باید تمامی مراحل زیر به صورت دقیق اجرا شوند و جدی گرفته شوند، تا با آسیب‌ها و عفونت‌های چشمی مواجه نشوید.
اول دست‌هایتان را بشویید
قبل از این‌که لنزهای چشمی را از جعبه خارج کنید، لازم است که حتما دستان خود را با آب گرم و مواد شوینده غیرعطری کاملا تمیز و ضدعفونی نمایید و بعد از آن با استفاده از دستمالی نرم و تمیز یا دستمال کاغذی آن‌ها را خشک کنید. باید توجه داشت در صورتی که مواد شوینده بر روی دست باقی مانده باشد و به لنزها منتقل شود، باعث خشک شدن آن‌ها خواهد شد و زمانی که لنز خشک باشد، می‌تواند باعث زخم شدن چشم و یا تاری دید شما گردد. بهترین روش این است که بعد از شستن دست‌ها با شوینده و آب گرم توسط دستگاه خشک کن، خشک شود تا مشکلی پیش نیاید.
برداشتن لنزهای چشمی از جعبه
بعد از شستن و خشک کردن دست‌ها، یکی از لنزها را بردارید. باید توجه داشت که چپ و راست بودن لنزها مهم است و نباید از لنز چشم چپ برای چشم راست و یا برعکس استفاده شود. هرچند که با قرار دادن لنزها در چشم به صورت جا به جا، باز هم می‌توان محیط اطراف را دید اما ممکن است که باعث عفونت چشم‌ها شود. باید دقت کرد که در هنگام برداشتن لنز از جعبه آن، با گرد و غبار و آلودگی تماس نداشته باشد چون اگر وارد چشم شود، باعث عفونت خواهد شد.
طریقه برداشتن لنز، به اندازه مراحل پیشین اهمیت دارد. با هر انگشتی که راحت‌ترید می‌توانید لنز را بردارید، اما با معمولا با انگشت اشاره راحت‌تر است. برای برداشتن لنزهای چشمی باید احتیاط کرد که به هیچ عنوان از ناخن استفاده نشود؛ چرا که ممکن است باعث آسیب به لنز شود. از قسمت گوشتی نرم نوک انگشت استفاده کنید. لنز باید به حالت مقعر و به گونه‌ای که گودی آن رو به صورت باشد، قرار بگیرد. هنگامی که لنز از جعبه خارج شود، باید آن را از نظر پارگی، آلودگی و هر مشکل دیگری بررسی کنید تا در صورت مشکل، آن را برطرف یا ضدعفونی کرد.
چشمتان را آماده کنید
زمانی که لنز از جعبه خارج شد باید از انگشت دست مخالف چشم برای لنزگذاری استفاده شود. برای این کار باید با استفاده از دو انگشت پلک‌های بالا و پایین چشم را در خلاف جهت هم بکشید تا چشمتان باز شود و راحت بتوان لنز را جاگذاری کرد.
قرار دادن لنزهای چشمی
زمانی که پلک‌های بالا و پایین چشم به خوبی کشیده شدند، می‌توانید لنز را درون چشم خود قرار دهید. برای آن که این کار راحت‌تر صورت گیرد باید سعی کنید به لنز خیره نشوید و پلک نزنید. بعد از آن که لنز را درون چشم قرار دادید، باید مطمئن شوید که مشکلی نیست و به درستی بر روی عنبیه چشم قرار گرفته است. در صورت نیاز می‌توان با انگشت، لنز را حرکت داد تا در بهترین حالت خود قرار گیرد.
لنزهای چشمی را تست کنید
بعد از این‌که لنز بر روی عنبیه چشم قرار گرفت، به آرامی چندین بار پلک باید بزنید. اگر با این کار سوزش یا درد خاصی احساس شد، باید لنز را خارج کنید، چون احتمال دارد آلوده شده باشد. با استفاده از مایع مخصوص لنز، آن را تمیز و ضد عفونی کرده و سپس دوباره مراحل را از ابتدا اجرا باید کنید و مطمئن باید شوید که لنز به خوبی جاگذاری شده است.
جعبه لنز را برای خارج کردن لنز آماده کنید
برای آن که لنزها را از چشم خارج نمایید، نکاتی قابل توجه باید رعایت شود و همانند قرار دادن لنز درون چشم، مراحل مختلفی را باید طی کرد. قبل از آن که اقدام به خارج کردن لنزهای چشمی کنید، باید جعبه لنزها را به خوبی و با استفاده از محلول‌های مخصوص شست‌وشو دهید. معمولا آب آشامیدنی املاحی درون خود دارد و استریل نیست؛ بنابراین برای شستن ظرف لنز مناسب نیست. ظرف‌های نگهداری لنز تاریخ مصرف خاص خود را دارند و نباید بیشتر از مدت تعیین شده از آن‌ها استفاده کرد.
لنز را از چشم خارج کنید
در مرحله دوم می‌توان از روش‌های مختلفی مانند نیشگون گرفتن و غلت دادن برای خارج کردن لنز استفاده کرد. در روش نیشگون باید سعی کرد از قسمت نرمی نوک انگشتان استفاده شود. به حالت نیشگون گرفتن لنز را گرفته و از چشم خارج کرد. توجه داشته باشید که در این حالت نباید از ناخن‌ها استفاده یا فشار زیادی به لنز وارد کنید. چرا که احتمال آسیب دیدن لنزها زیاد است.
در صورتی که با روش نیشگون گرفتن نتوان لنز را خارج کرد می‌توان قسمت گوشتی لبه انگشت را بر روی لنز قرار داد و سپس آن را به آرامی به طرف قسمت سفیدی چشم هدایت و غلت داد و سپس آن را خارج کرد.
چگونه از لنزهای چشمی نگهداری کنیم؟
حواستان باشد برای میکروب‌زدایی لنزها، حتما قبل از برگرداندن لنز به جعبه یا برداشتن آن‌ها برای گذاشتن داخل چشم، دست‌های خود را با صابون ملایم و غیرعطری بشویید سپس با حوله یا دستمال بدون پرز دست‌ها را خشک کنید.
پیش از هرگونه تماسی با لنزهای چشمی، هیچ گونه کرم، لوسیون یا روغنی به دست‌ها نمالید. این مواد ممکن است به سطح لنز بچسبند و عفونت چشمی را به همراه داشته باشند.
می‌توانید لنزهای چشمی را درون جالِنزی که با محلول نو و تمیز پر شده در دمای اتاق نگهداری کنید.
محلول لنز را در جای خشک و خنک نگهداری نمایید. لازم نیست در یخچال باشد. اما از نور خورشید، گرما و حرارت مستقیم دور نگه داشته شود.
لنزهای چشمی در دمای زیاد هوا یا در نزدیکی آتش ذوب نمی‌شوند. اما حرارت زیاد باعث بروز عوارضی مثل حساس شدن چشم و عدم تحمل لنز در چشم به دلیل از دست رفتن آب لنز خواهد شد.
چند نکته قابل تذکر!
ماهی یک بار برای از بین بردن رسوبات لنز از قرص لنز استفاده کنید.
همیشه اول لنز را داخل چشم گذاشته، بعد آرایش می‌کنیم.
همیشه اول لنز را از چشم در آورده، بعد آرایش را پاک می‌کنیم.
با لنزهای چشمی به حمام و استخر نروید، ولی شستن دست و صورت اشکالی ندارد.
برای نگهداری لنزها از جالنزی استفاده کنید. داخل جالنزی همیشه محلول بریزید، به مقداری که لبه لنز خارج از محلول نماند.
اگر زیاد از لنز استفاده می‌کنید، برای جلوگیری از عفونت لبه پلک‌ها هفته‌ای ۳ بار از شامپو بچه رقیق شده استفاده کنید.
اگر گذاشتن و برداشتن لنز زیادی طول کشید و لنز چروک شد، برای باز کردن لنز از سرم استفاده کنید.
هفته‌ای ۱ بار جالنزی را با مایع ظرفشویی بشویید و ماهی یک بار آن را به مدت ۲۰ دقیقه بجوشانید.
هرگز از محلول لنز سخت، برای لنزهای نرم استفاده نکنید.
هرگز محلول کهنه‌ی درون جالنزی را دوبار استفاده نکنید.
در حالی که لنز روی چشمتان است، به هیچ وجه با لنز نخوابید.
حواستان به تاریخ انقضای لنزها باشد.
نتیجه گیری
نگهداری لنز در یخچال هیچ پشتوانه علمی ندارد. یعنی اگر تصور می‌کنید، برای میکروب‌کشی بهتر است لنز را در محیط سرد یخچال بگذارید، باید بگوییم که این کار درست نیست و تاثیری نخواهد داشت. در عوض، بهتر است از روش‌های تاییدشده برای تمیز کردن لنزهای چشمی طبی یا لنز رنگی خود استفاده کنید.
در این مطلب سعی کردیم مهم‌ترین نکات در رابطه با استفاده صحیح و نگهداری از لنز را با شما در میان بگذاریم. دقت کنید که اگر نکات گفته‌شده را به خوبی رعایت نکنید ممکن است به بیماری‌های چشمی مانند عفونت چشم مبتلا شوید. در ضمن از محلول مناسب برای شستشو و نگهداری از لنز استفاده کنید تا هم لنزها آسیب نبینند و هم آلودگی‌های روی لنز با استفاده از محلول مناسب و باکیفیت از بین برود و چشمتان سلامت بماند.
این را هم بگوییم که افرادی که به آلرژی دارند یا چشمان‌شان در برابر بیماری‌های چشمی مانند عفونت، قرمزی، خارش و… مقاومت کم‌تری دارد یا کسانی که به مدت طولانی در محیط‌های آلوده هستند، ممکن است در استفاده از لنز دچار مشکل شوند. با چشم‌پزشک خود مشورت کنید، شاید استفاده از لنز را برای شما مناسب نداند.