از مواد اولیۀ تولید چمن مصنوعی تا این سبزه‌های همیشه‌بهار
مواد تشکیل دهندۀ چمن مصنوعی چیست؟ همۀ ما دستِ‌کم یک بار چمن مصنوعی را از نزدیک دیده‌ایم. اگر نه، حداقل اسمش را شنیده‌ایم. شاید برایتان جالب باشد بدانید که مواد اولیۀ تولید چمن مصنوعی چیست و چگونه با این مواد، چمن‌های مصنوعی ساخته می‌شوند. در این مقالۀ کوتاه، ما کوشیده‌ایم تا جواب این پرسش‌ها و همچنین اطلاعات جالب بیشتری دربارۀ چگونگی و ساخت مواد اولیۀ چمن مصنوعی را برای شما مرور کنیم.
مواد تشکیل دهندۀ چمن مصنوعی چیست؟
مواد اولیۀ تولید چمن مصنوعی گرانول پلیمرهای پلی‌پروپیلن (PP)، پلی‌اتیلن یا پلی‌اتن (PE)، و نایلون (Nylon PA, ) یا ترکیبی از این مواد است. خوب است بدانید که نوع پلیمرهای تشکیل دهندۀ چمن مصنوعی در کیفیت و قیمت چمن بسیار موثر است. مثلاَ چمن‌هایی که با مواد پلی‌پروپیلن ساخته می‌شوند کیفیت کمتر و قیمت ارزان‌‌تری دارند. در مقابل، چمن‌هایی که با مواد پلی‌اتیلن ساخته شده باشند باکیفیت‌تر و گران‌قیمت‌تر هستند. کیفیت بالای این نوع چمن را می‌توان در ظاهر زیبا و بسیار طبیعی و همچنین در بافت نرم و بادوام آن به‌خوبی تشخیص داد.
این محصول چگونه با مواد اولیۀ تولید چمن مصنوعی ساخته می‌شود؟
چمن مصنوعی نیز همچون سایر مصنوعات دست انسان در کارخانه و طی فرایندی اصولی ساخته می‌شود. چنان که گفتیم مواد تشکیل دهندۀ چمن مصنوعی شامل پلی‌پروپیلن، پلی‌اتیلن و نایلون است. این مواد بهخودیِخود و در دمای محیط، به شکل جامد هستند. بنابراین برای استفاده از آنها، ابتدا باید مواد اولیۀ تولید چمن مصنوعی جامد را در دستگاهی به نام اکسترودر ترکیب کرد، تا جایی که در اثر حرارت بالا و فشار به مایع مذاب سیاه‌رنگی تبدیل شود. سپس افزودنی‌های لازم همچون رنگدانه‌ها و مواد مقاوم‌کنندۀ محصول در برابر اشعۀ ماورای بنفش (UV) به ترکیب مذاب اضافه می‌شوند. این ترکیب نباید حاوی مواد سمی یا مضر برای محیط زیست باشد.
هر چمنی سبز نیست!
چمن‌های مصنوعی برخلاف چمن‌های طبیعی همیشه سبز نیستند و در رنگبندی‌های مختلف عرضه می‌شوند. رنگ چمن همانطور که گفتیم در مرحلۀ ذوب مواد اولیۀ تولید چمن مصنوعی در اکسترودر و اضافه‌کردن رنگدانۀ انتخابی، تعیین می‌شود. این تفاوت رنگ‌ها گاهی اجباری و برای کاربری‌های خاص هستند. مثلاَ در زمین‌های تنیس، هاکی و پادل از چمن‌های مصنوعی با رنگ‌های متفاوتی استفاده می‌شود. بنابراین علاوه بر طیف‌های مختلف رنگ سبز که شامل سبز زیتونی، سبز زمردی، لیمویی و جنگلی هستند، چمن‌های مصنوعی در رنگ‌های قرمز، زرد، قهوه‌ای (برای کنارههای زمین‌های ورزشی)، آبی و … نیز تولید می‌شوند.
تبدیل مواد اولیۀ چمن مصنوعی به الیاف مورد نیاز
چمن‌های مصنوعی پس از آماده‌سازی مواد تشکیل دهندۀ چمن مصنوعی با سه نوع الیاف در شکل‌های مختلف، ساخته می‌شوند. الیاف درشت مونوفیلامنت که به صورت صاف و عمودی هستند؛ از این نوع الیاف معمولاَ برای ساخت چمن مصنوعی زمین‌های فوتبال استفاده می‌شود. الیاف تک‌رشته‌ای (فیبریزه) که به شکل نوارهای ریز و نازک‌اند و معمولاَ برای کاربردهای تزئینی استفاده می‌شوند. نوع سوم الیاف مجعد هستند که به شکل تابدار و فر ساخته شده‌اند. از الیاف فر غالباً برای افزایش استقامت و دوام الیاف دیگر بهره برده می‌شود.
برخی الیاف نیز به صورت آمیخته‌ای از این سه نوع ساخته می‌شوند که کاربردهای متفاوتی دارند. ضخامت این الیاف بین حداقل 9 تا حداکثر 70 میلی‌متر است که به آن خاب یا پایل (Pile) نیز گفته می‌شود.
مرحلۀ نهایی ساخت چمن مصنوعی
مواد اولیۀ تولید چمن مصنوعی که اکنون به صورت نخ‌های پلاستیکی درآمده‌اند، در این مرحله باید با یک سوزن دوخت نسبتاَ بزرگ به لایۀ زیرین چمن دوخته شوند. در همین مرحله است که روزنه‌های زهکش نیز در زیر الیاف دوخته‌شده، ایجاد می‌شوند تا مقاومت چمن مصنوعی در برابر کشیدگی و ساییدگی توسط اجسام یا ضربه‌های سنگین را افزایش دهند. همچنین این روزنه‌های زهکش برای مواقع بارش و آب‌پاشی بسیار حائز اهمیت هستند؛ زیرا یک چمن خوب باید بتواند میزان آب و مایعات جمع‌شده بر سطح را به لایه‌های زیرین منتقل کند.
در مرحلۀ بعد یک پوشش معمولاَ سیاه‌رنگ که لایۀ بکینگ (Turf Backing) نامیده می‌شود را در پشت الیاف دوخته‌شده غالباَ با چسبی که از لاتکس ساخته شده، می‌چسبانند. این لایه برای تقویت استحکام چمن بسیار ضروری و مفید است.
نگهداری از چمن مصنوعی
مهم است که بدانیم برای کدام کاربری و منطقۀ آب‌وهوایی می‌خواهیم چمن مصنوعی تهیه کنیم. نکتۀ مهم در مراقبت از چمن مصنوعی، جلوگیری از ریخته‌شدن هر نوع مواد نفتی و شیمیایی بر روی آن است؛ زیرا مواد تشکیل دهندۀ چمن مصنوعی پلیمرهایی هستند که در معرض مواد شیمیایی و مشتقات نفتی آسیب می‌بینند.
شاید برایتان جالب باشد که بدانید چمن‌های مصنوعی نیز مانند چمن طبیعی نیاز به آب‌پاشی دارند. خصوصاَ در فصل تابستان و در مناطقی که دمای هوا بالاست، آبیاری چمن ضروری است؛ چراکه موجب افزایش عمر آن شده و در حفظ کیفیت و دوام این محصول بسیار موثر است. البته بیان این نکته ضروری است که در برخی مناطق بهتر است برای پیشگیری از ایجاد جلبک در میان چمن مصنوعی از سم‌های مخصوصی نیز باید استفاده شود.