حضانت فرزند دختر بعد از طلاق با کیست؟
از قانون جدید حضانت فرزند دختر در سال ۱۴۰۱ چه می دانید؟ در چه صورت حضانت دختر به مادر داده می شود؟ افزایش آمار شکل های مختلف طلاق در کشور؛ مخصوصاً طلاق توافقی و مخصوصاً در شهرهایی مانند کرج، موجب شده همه روزه مراجعین زیادی به ویژه مادران عزیز، جهت دعوای حضانت به بهترین وکیل در شیراز مراجعه کنند. در این مقاله بنده قصد دارم با ترکیبی از چندین سال تجربه موفقی که در زمینهٔ پرونده های حضانت فرزند دارم و همچنین حضانت فرزند طبق قانون جدید؛ به ۳ سؤالی که در ابتدای مقاله توسط شما کاربران محترم مطرح شده است، پاسخ دهم. اصولاً خانواده بهترین فضا برای رشد و پرورش کودک است. امّا با بروز طلاق برای نگهداری فرزندان بحث حضانت پیش می آید که موضوع بسیار مهم و حائز اهمیتی است.
توجه: حضانت بیشتر ناظر به حفظ جسم و جان کودک است. امّا نباید با شروع فرایند طلاق و جدایی، از پرورش روح و روان کودک عزیزتان غافل شوید.
گاهی طلاق و فراهم کردن شرایط امن و بدون اضطراب در کنار یک والد؛ برای روان کودک، بسیار بهتر و مفیدتر است تا اینکه در کنار دو والد، در خانه ای باشد که تنش و اضطراب همواره برای کودک وجود دارد. طبق آمار، کودکانی که همراه یک والد و بدون تنش و محیط آسیب زا رشد کرده اند، روان سالم تری دارند نسبت به کودکانی که در کنار پدر و مادر، در محیطی پرتنش پروش یافته اند.
مفهوم حقوقی حضانت فرزندان
حضانت در لغت به معنای نگهداری و تربیت است و بیشتر ناظر به حفظ جسم و جان کودک است. هرچند که مطابق ماده ۱۱۷۳ قانون مدنی، شامل تربیت و تعلیم و پرورش روحی و معنوی کودک نیز می شود.
حضانت فرزند یک تکلیف قانونی است، پس توافقات خلاف آن باطل است.
تذکر: توافق زوجین در انتقال حضانت به یکدیگر، اشکالی ندارد.
تذکر: آنچه در تعیین حضانت کودک ملاک است، مصلحت خود کودک است، نه عسر و حرج والدین.
حضانت فرزند دختر بعد از طلاق
حضانت فرزند پسر بعد از طلاق با کیست؟
حضانت فرزند دختر بعد از ۹ سالگی با کیست؟
با توجه به مواد قانونی، در این بخش از مقاله پاسخ سؤالات فوق را نیز دریافت خواهید کرد.
در رابطه با حضانت فرزند دختر و پسر بعد از طلاق، ماده ۱۱۶۹ در قانون مدنی چنین می گوید:
«جهت حضانت و نگهداری طفلی که ابوین او جدا از یکدیگر زندگی می کنند، مادر تا سن ۷ سالگی اولویت دارد و پس از آن با پدر است».
این ماده تبصره ای هم دارد که به شرح زیر است:
«بعد از ۷ سالگی در صورت حدوث اختلاف، حضانت طفل با رعایت مصلحت کودک به تشخیص دادگاه می باشد».
از آنجایی که این ماده جنسیت کودک را مشخص نکرده است؛ نتیجه می گیریم، اعم از اینکه فرزند دختر باشد یا پسر، بعد از طلاق والدین:
- حضانت فرزند تا پایان هفت سالگی با مادر است
- و پس از آن حضانت تا سن بلوغ با پدر خواهد بود
تذکر: سن بلوغ در دختران ۹ سال تمام قمری و در پسران ۱۵ سال تمام قمری است.
تذکر: هیچ یک از والدین نمی توانند مانع حق ملاقات فرزند بعد از طلاق شوند.
چنانچه مصلحت کودک اقتضا کند، دادگاه می تواند پس از ۷ سالگی نیز حضانت را همچنان با مادر قرار دهد.
به عنوان مثال؛ در پرونده ای به واسطه ازدواج مجدد پدر از یک سو و الفت و مأنوس بودن و وابستگی شدید کودک به مادر از سوی دیگر، دادگاه حضانت فرزند هفت ساله را در جهت مصلحت کودک به مادر سپرد.
مطابق ماده ۴۱ قانون حمایت از خانواده، هرگاه دادگاه تشخیص دهد:
- توافقات راجع به ملاقات، حضانت، نگهداری و سایر امور مربوط به طفل برخلاف مصلحت اوست.
- یا در صورتی که مسئول حضانت از انجام تکالیف مقرر خودداری کند و یا مانع ملاقات طفل تحت حضانت با اشخاص ذی‌حق شود.
می تواند در خصوص اموری از قبیل واگذاری امر حضانت به دیگری یا تعیین شخص ناظر با پیش بینی حدود نظارت وی با رعایت مصلحت طفل، تصمیم مقتضی اتخاذ کند. در خصوص نحوه ملاقات فرزند بعد از طلاق، مکلّف است برای این منظور سازوکار مناسب با مصالح خانواده و کودک را فراهم نماید.
تذکر: در ارتباط با حضانت فرزند دختر بعد از ۱۸ سالگی باید عرض کنم که فرزندان با رسیدن به سن بلوغ می توانند راجع به مسائلی مانند حضانت تصمیم گیری کنند؛ امّا همچنان تا نرسیدن به سن ۱۸ سالگی غیر رشید محسوب می شوند و افراد غیر رشید توانایی دخالت در امور مالی خود را نخواهند داشت، مگر اینکه رشد آن ها در دادگاه صالح به اثبات برسد.
در چه صورت حضانت دختر به مادر داده میشود؟
شرایط سلب حضانت فرزند از پدر چیست؟
شرایط سلب حضانت فرزند ، حضانت فرزند دختر ، حضانت فرزند دختر بعد از طلاق ، قانون جدید حضانت فرزند دختر ، در چه صورت حضانت دختر به مادر داده میشود. شرایطی وجود دارد که موانع حضانت فرزند بعد از طلاق است، به این شرایط در ماده ۱۱۷۳ قانون مدنی اشاره شده است:
هرگاه در اثر عدم مواظبت یا انحطاط اخلاقی پدر یا مادری که طفل تحت حضانت اوست؛ صحت جسمانی یا تربیت اخلاقی طفل در معرض خطر باشد، محکمه می تواند به تقاضای نزدیکان کودک یا به تقاضای قیم او یا به تقاضای رئیس حوزه قضائی، هر تصمیمی را که برای حضانت طفل مقتضی بداند، اتخاذ کند.
مصادیق سلب حضانت
- اعتیاد زیان آور به الکل، موارد مخدر و قمار
- اشتهار به فساد اخلاق و فحشاء
- ابتلا به بیماری های روانی با تشخیص پزشکی قانونی
- سوء استفاده از طفل یا اجبار او به ورود در مشاغل ضد اخلاقی مانند فساد و فحشاء، تکدی گری و قاچاق
- تکرار ضرب و جرح خارج از حد متعارف
تذکر: همان‌طور که متوجه شدید، سلب حضانت فرزند در صورت اعتیاد پدر امکان پذیر است. البته بدیهی است که نیاز به اثبات دارد.
حضانت فرزند دختر و پسر بعد از عقد موقت
ازدواج موقت که با نام صیغه هم از آن یاد می شود، عقدی است که زن و مرد به مدت محدود و مشخص با پرداخت مهریه به زن منعقد می شود. حال اگر پس از ازدواج موقت زن و مرد صاحب فرزند شوند، با اتمام مدت صیغه حضانت فرزند با چه کسی خواهد بود؟ در پاسخ به این سؤال باید عرض کنم، حضانت در عقد موقت نیز مانند ازدواج دائم است و تفاوتی ندارد. حضانت فرزند حاصل از ازدواج موقت؛ چه پسر باشد و چه دختر تا سن هفت سالگی با مادر است و پس از آن تا سن بلوغ با پدر خواهد بود.
همان‌طور که پیش تر نیز اشاره کردم، سن بلوغ در قانون برای دختران ۹ سال تمام قمری و برای پسران ۱۵ سال تمام قمری تعیین شده است. فرزندان پس از سن ۹ سالگی (برای دختران) و ۱۵ سالگی (برای پسران)، از حضانت خارج می شوند و برای ادامه زندگی، خودشان باید تعیین کنند که با کدام یک از والدین می خواهند زندگی کنند.
تذکر: این انتخاب باید از نظر قانون و دادگاه به مصلحت فرزند شناخته شود.
گاهی پیش می آید که کودک بیشتر از ۷ سال دارد (چه پسر و چه دختر) و مدت صیغه نیز به اتمام رسیده است، امّا پدر خواهان حضانت و نگهداری فرزندش نیست. در این شرایط اولویت دریافت حضانت با مادر خواهد بود، امّا همچنان هزینه های فرزند (نفقه فرزند بعد از حضانت) با پدر است. زیرا مطابق قانون مدنی در عقد موقت نیز مانند ازدواج دائم، پرداخت نفقه اولاد بر عهده پدر است.
مشکلات حضانت در عقد موقت
مشکلات حضانت در عقد موقت در آنجا ریشه دارد که؛ بعضی افراد این ازدواج را در دفاتر رسمی به ثبت نمی رسانند تا با دریافت صیغه نامه، خانم بتواند بعدها وجود فرزند را به پدر نسبت دهد.
تذکر: ثبت ازدواج موقت در دفاتر رسمی و دریافت صیغه نامه برای مادر بسیار کمک کننده خواهد بود.
با نداشتن برگه صیغه نامه؛ اگر فرزندی از ازدواج موقت حاصل شود و پدر زیر بار مسئولیت نرود و نَسَب فرزندش را قبول نکند، مادر ابتدا باید در دادگاه ثابت کند که فرزند متولد شده برای این مرد است. در گذشته اثبات حضانت فرزند بسیار دشوار و در مواقعی غیرممکن بود. امّا امروزه با آزمایش DNA اثبات این موضوع برای مادر بسیار راحت شده است. حال اگر پدر حضانت فرزند حاصل از ازدواج موقتش را به عهده نگیرد؛ اولویت حضانت با مادر خواهد بود، امّا همچنان نفقه یا همان هزینه های فرزند به عهده پدر است.
منبع: