مصرف سیگار الکترونیکی یا همان ویپ‌ها محبوبیت بالایی میان نوجوانان پیدا کرده‌است و نگرانی‌ها درباره استفاده جوانان از این مدل سیگارها بالا است. براساس آمار مرکز کنترل و پیشگیری بیماری، در حال حاضر سیگارهای الکترونیک محبوب‌ترین دخانیات میان جوانان آمریکایی به‌شمار می‌آیند و تصور می‌شود تهدیدی برای سلامتی ندارند.
سیگار الکترونیکی یا ویپ چیست؟
تولیدکننده‌ها، سیگارهای الکترونیکی را به‌عنوان ابزار ترک سیگار یا کاهش مصرف آن به بازار عرضه می‌کنند، اما براساس دسته‌بندی اداره غذا و دارو آمریکا، سیگار الکترونیکی جزء محصولات تنباکویی و دخانیات محسوب می‌شود. مواد داخل سیگار طعم‌هایی مثل خیار خنک، انبه و نعنا دارند که به ظاهر طبیعی و بی‌ضرر می‌آیند اما مواد داخل JUUL به اندازه یک بسته سیگار بیست‌تایی حاوی نیکوتین است. در ادامه به محتویات درون این سیگارها، و سلامت بدن انسان را تهدید می‌کند، خواهیم پرداخت.
سیگارهای الکترونیکی طعم‌دار بهتر هستند؟
مطالعات جدید نشان می‌دهد که استفاده از سیگارهای الکترونیکی طعم‌دار یا جویس ویپ در مقایسه با نوع معمولی آن، عملکرد ریه را بیشتر تضعیف می‌کند.الهه جعفرزاده: این مطالعه که به تازگی از سوی دانشگاه پیتزبورگ منتشر شده، نشان می‌دهد که سیگارهای حاوی منتول منجر به اختلال در تنفس و تضعیف عملکرد ریه می‌شوند.
منتول به عنوان یک ماده افزودنی به سیگار برای بهبود عطر و طعم و کاهش التهاب سینوسی ناشی از استعمال سیگار کاربرد دارد. این ماده با افزایش تراکم گیرنده‌های نیکوتین به مرور موجب می‌شود تا پتانسیل اعتیاد به دخانیات در فرد مصرف‌کننده بالا رود.طبق گفته نویسنده این مطالعه، بسیاری از مردم به‌ویژه جوانان به اشتباه تصور می‌کنند که ویپ (سیگار الکترونیکی) بی‌خطر است، اما باید بدانید که حتی مایعات بدون نیکوتین در ویپ حاوی ترکیباتی هستند که می‌توانند به طور بالقوه به ریه‌ها آسیب بزنند.
طی این مطالعه، از یک سیستم روباتیک با قابلیت تقلید از عملکرد دستگاه تنفسی انسان استفاده شد. این روبات توانست الگوی تنفس سالم و ناسالم را در واکنش به سیگارهای الکترونیکی شبیه‌سازی کند.محققان به کمک این روبات دریافتند مایعات مخصوص ویپ که حاوی منتول هستند (در مقایسه با مایعات بدون منتول)، ریزذرات سمی بیشتری را در ریه‌ها آزاد می‌کنند.
گفتنی است که پژوهشگران با تجزیه و تحلیل سوابق بیماران دریافتند که سن، جنسیت و سابقه مصرف سیگار و نیکوتین تأثیری در نتایج ندارند و بدون استثناء، عملکرد ریه در میان کسانی که ویپ‌های منتول‌دار استفاده می‌کنند، ضعیف‌تر است.همچنین یک مطالعه در سال ۲۰۱۹ نشان داد که یکی دیگر از افزودنی‌های رایج در مایعات سیگار الکترونیکی حاوی کانابینوئید، ویتامین E استات است که ذرات سمی و کوچکی را تولید می‌کند که می‌توانند به ریه‌ها نفوذ کرده و دیواره عروق را تنگ کنند. ویتامین E استات با هدف غلیظ یا رقیق کردن به مایعات سیگارهای الکترونیکی افزوده می‌شود و آسیب‌های ریوی را در بر دارد.
گفته می‌شود افزودنی‌هایی مانند منتول می‌تواند به اندازه ویتامین E استات خطرناک باشد، اما تحقیقات بیشتری در این زمینه نیاز است.طبق آمارها، سیگارهای الکترونیکی حاوی منتول که طعم‌های مطلوبی دارند، در میان جوانان محبوب‌تر هستند. سازمان غذا و داروی ایالات متحده امریکا برای اجتناب از مصرف سیگارهای الکترونیکی و جلوگیری از مرگ و میرهای ناشی از آن، تولیدکنندگان این محصولات را ملزم به حذف منتول در ساخت سیگارهای معمولی و الکترونیکی کرده است.
ویپ و سیگار الکترونیکی چه تفاوتی دارند؟
ویپ و «سیگار الکترونیکی» یا سیگار مصنوعی برای ترک که اغلب به‌جای یکدیگر استفاده می‌شوند، تفاوت جزئی باهم دارند. ویپ‌ها نوعی سیگار الکترونیکی هستند که از یک مخزن یا کارتریج قابل شارژ برای نگهداری مایع الکترونیکی استفاده می‌کنند، درحالی‌که سیگارهای الکترونیکی معمولا از کارتریج‌های یک‌بارمصرف استفاده می‌کنند. ویپ‌ها همچنین گزینه‌های جذاب‌تری مانند وات قابل تنظیم و کنترل دما را ارائه‌می‌دهند.
آیا وجود نیکوتین در مایع سیگار الکترونیکی مهم است؟
چه با نیکوتین، چه بدون آن، ویپ گزینه چندان سالمی نیست. اما مصرف ویپ حاوی نیکوتین، ریسک وابستگی و اعتیاد را چند برابر می‌کند. مصرف ویپ‌های فاقد نیکوتین به نسبت مصرف سیگار، خطرات کمتری برای سلامتی دارد. بر اساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ها (CDC) مصرف سیگار معمولی، اثرات جانبی منفی گسترده‌ای بر سلامت فرد می‌گذارد از جمله ریسک بیشتر ابتلا به بیماری قلبی، سکته، و سرطان.
شاید مصرف ویپ‌های بدون نیکوتین، گزینه کم‌خطرتری برای افرادی باشد که قصد ترک سیگار دارند. البته باید بدانید که مصرف سیگارهای الکترونیکی نیکوتین‌دار و فاقد نیکوتین هر دو برای سلامتی مضر است. وابستگی به نیکوتین یکی از خطرات اصلی مصرف ویپ‌های نیکوتین‌دار است.
پژوهشی که در سال ۲۰۱۵ انجام‌شده، نشان می‌دهد افرادی که ویپ حاوی نیکوتین می‌کشند به نسبت افرادی که ویپ بدون نیکوتین مصرف می‌کنند، بیشتر به نیکوتین وابسته می‌شوند. ویپ‌های نیکوتین‌دار به‌خصوص برای جوانان خطرناک هستند؛ چراکه احتمال شروع مصرف سیگارهای معمولی در آینده را در آنها افزایش می‌دهند. عصاره فاقد نیکوتین این سیگارهای الکترونیکی حاوی مواد سمی خطرناکی مثل مایعات قلیایی و طعم‌دهنده‌ها است. مطالعات نشان‌می‌دهند ویپ فاقد نیکوتین موجب آسیب به سیستم تنفسی، مرگ سلولی، التهاب، و صدمه‌‌زدن به رگ‌های خونی می‌شود.
مضرات و عوارض سیگار الکترونیکی چیست؟
تولیدکننده‌ها ادعا دارند سیگارهای الکترونیک، به اندازه سیگار مضر نیستند و خطرات سلامتی مصرف دخانیات را دور می‌زنند، به‌همین دلیل می‌توانند جایگزین سالمی برای سیگار باشند. شاید ترک سیگار با سیگار الکترونیکی به بعضی افراد کمک کرده‌باشد، اما شواهد حاکی از خطرات و مضرات جدی سیگارهای الکترونیک هستند، به‌خصوص برای افرادی که سیگار سنتی مصرف نمی‌کنند، مصرف سیگار الکترونیکی بیشتر از سودش، ضرر دارد. اگر در میان اطرافیان خود فردی را می‌شناسید که از عوارض مصرف سیگار الکترونیکی رنج میبرد، توصیه می‌کنیم از استفاده کنید که امکان استفاده از آن در سایت دکترتو وجود دارد.
۱. تأثیر مصرف سیگار الکترونیکی روی قلب
مطالعات اولیه نشان می‌دهند که مصرف ویپ خطرات بالقوه‌ای برای سلامت قلب دارد. ذرات آئروسل مایع الکترونیکی حاوی ریز ذرات، عامل اکسیداسیون، آلدهیدها، و نیکوتین هستند. زمانی‌که این مایع استنشاق شود، آئروسل‌ها بر سیستم گردش خون و قلب تأثیر می‌گذارند.در هر یک پُکی که فرد به ویپ می‌زند، نیکوتین موجود در آن موجب بالا رفتن ضربان قلب و افزایش فشارخون می‌شود و در نهایت در بلندمدت بر سلامت قلب تأثیر منفی می‌گذارد.
احتمال ابتلا به بیماری قلبی در افرادی که سیگار معمولی می‌کشند یا سیگار الکترونیکی مصرف می‌کنند، به یک اندازه است. البته شواهد پژوهشی نشان می‌دهد که مصرف سیگارهای الکترونیکی می‌تواند موجب افزایش ریسک سکته مغزی، حمله قلبی و بیماری قلبی گردد.
۲. تأثیر مصرف سیگار الکترونیکی روی ریه
براساس یافته‌های پژوهشی، مصرف ویپ تأثیرات منفی بر ریه‌ها می‌گذارد، اما هنوز اطلاعات و داده‌ها در این زمینه کافی نیستند. در سال ۲۰۱۵، تأثثیرات مایع اسانس‌دار ویپ‌ها بر سلول‌های ریه انسان و موش بررسی شد و عوارضی مثل مسمومیت، اکسیداسیون و التهاب در هر دو سلول موجود زنده به‌دست‌آمد. البته نمی‌توان این نتایج را به مصرف ویپ در زندگی واقعی تعمیم داد.
در سال ۲۰۱۸، عملکرد ریه ۱۰ نفر که هرگز سیگار نکشیده بودند، بلافاصله پس از مصرف مایع فلوید حاوی نیکوتین و فاقد نیکوتین بررسی شد. در این آزمایش عملکرد ریه در هر دو حالت مصرف مایع نیکوتین‌دار و فاقد نیکوتین در مقایسه با افراد سالم از حالت نرمال خارج شده‌بود. البته باتوجه به محدود بودن جامعه آماری این پژوهش، نمی‌توان نتایج آن را به همه افراد جامعه و مصرف‌کننده تعمیم داد.
۳. تأثیر مصرف سیگار الکترونیکی روی دندان و لثه
به نظر می‌رسد مصرف ویپ تأثیرات مخرب و مضری بر بهداشت دهان داشته‌باشد. مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۸ انجام شد، نشان‌می‌دهد قرار گرفتن در معرض آئروسل سیگارهای الکترونیکی باعث می‌شود سطوح دندان بیشتر مستعد ایجاد باکتری باشد. به‌علاوه مصرف ویپ می‌تواند ریسک پوسیدگی دندان را افزایش دهد.
در مطالعه دیگری در سال ۲۰۱۶ هم ثابت شد که مصرف این مدل سیگارها موجب التهاب لثه می‌شود . التهاب لثه خود عامل رشد بیماری‌های دندانی است. سوزش و تحریک لثه‌ها، گلو و دهان از دیگر عوارض این سیگارها هستند. گفته‌می‌شود سیگارهای الکترونیکی نیکوتین‌دار و فاقد نیکوتین هر دو، بافت و سلول‌های دهانی افراد غیرسیگاری را هم از بین می‌برند.