MCSA یا CCNA؟ راهنمای جامع انتخاب مسیر شغلی در دنیای شبکه (با نگاهی به جایگزینهای MCSA)
انتخاب مسیر شغلی مناسب در دنیای پویای فناوری اطلاعات و شبکه، یکی از مهمترین تصمیماتی است که هر متخصص یا علاقهمند به این حوزه با آن مواجه میشود. در گذشته، گواهینامههای MCSA و CCNA دو ستون اصلی برای ورود به این عرصه به شمار میرفتند که هر یک دریچهای به سوی تخصصهای متفاوت باز میکردند. امروزه با تحولات بنیادین در رویکردهای مایکروسافت و ظهور فناوریهای ابری، شناخت دقیق این گواهینامهها و مسیرهای جایگزین آنها برای تصمیمگیری آگاهانه بیش از پیش اهمیت یافته است. این مقاله به بررسی جامع و بیطرفانه این دو گواهینامه، تغییرات و جایگزینهای MCSA و چگونگی انتخاب بهترین مسیر برای آینده شغلی در دنیای شبکه میپردازد.

اگر بین انتخاب MCSA و CCNA مردد هستید، بهتر است ابتدا به مهارتهایی که هر دوره به شما میآموزد توجه کنید. دوره MCSA علاوه بر آموزش مفاهیم اساسی شبکه، مهارتهای کلیدی مثل مدیریت سرورها، پیکربندی سیستمها و حل مشکلات شبکه را در شما تقویت میکند. در مقالهی «شش مهارت کلیدی که آموزش MCSA در شما تقویت میکند» بهطور کامل با این مهارتها آشنا میشوید تا بتوانید با دیدی بازتر تصمیم بگیرید که کدام مسیر برای رشد شغلی و ورود به بازار کار IT مناسبتر است.
آشنایی با MCSA (Microsoft Certified Solutions Associate) – نگاهی به گذشته و حال
گواهینامه MCSA یا Microsoft Certified Solutions Associate، برای سالیان متمادی یکی از معتبرترین مدارک برای متخصصان فناوری اطلاعات بود. این مدرک به مدیران سیستمها و شبکهها کمک میکرد تا دانش و مهارتهای خود را در زمینه پیادهسازی، مدیریت و عیبیابی فناوریهای پرکاربرد مایکروسافت به اثبات برسانند. در روزگاری نه چندان دور، بسیاری از محیطهای کاری به شدت به محصولات مایکروسافت متکی بودند؛ از سیستمعاملهای سرور گرفته تا پایگاههای داده و ابزارهای ارتباطی. به همین دلیل، تقاضا برای متخصصانی که گواهینامه MCSA داشتند، بسیار بالا بود.
MCSA چیست و چه مهارتهایی را پوشش میداد؟
MCSA به طور خاص بر مدیریت و پیادهسازی محصولات و فناوریهای مایکروسافت تمرکز داشت. دارندگان این گواهینامه قادر بودند با سیستمعامل ویندوز سرور، اکتیو دایرکتوری، SQL Server، Exchange Server و سایر راهکارهای مایکروسافت کار کنند. این مدرک برای نقشهایی نظیر System Administrator و Network Administrator در سازمانهایی که زیرساخت آنها بر پایه تکنولوژیهای مایکروسافت بنا شده بود، حیاتی محسوب میشد. افرادی که آموزش MCSA را فرا میگرفتند، یاد میگرفتند چگونه سرورها را نصب و پیکربندی کنند، سرویسهای شبکه را مدیریت نمایند، امنیت سیستمها را تامین کنند و مشکلات رایج را عیبیابی کنند.
هدف اصلی MCSA این بود که به متخصصان IT یک پایه قوی از دانش و مهارتهای لازم برای مدیریت یک محیط فناوری اطلاعات مبتنی بر مایکروسافت ارائه دهد. این مهارتها شامل مواردی مانند مدیریت کاربران و گروهها، پیادهسازی سیاستهای گروهی (Group Policy)، مدیریت فضای ذخیرهسازی، پشتیبانی و بازیابی دادهها، و اطمینان از عملکرد صحیح سرویسهای اصلی شبکه میشد. در واقع، MCSA به متخصصان اطمینان میبخشید که قادر به مدیریت روزمره زیرساختهای مایکروسافت در یک سازمان هستند و میتوانند پشتیبانی لازم را ارائه دهند.
اعلام بازنشستگی MCSA: چرا و از چه زمانی؟
در سالهای اخیر، دنیای فناوری اطلاعات شاهد تحولات عظیمی بوده است. حرکت به سمت رایانش ابری و مدلهای خدماتی، نیاز به مهارتهای جدید و رویکردهای متفاوت را ایجاب کرد. مایکروسافت نیز با درک این تغییرات، تصمیم گرفت گواهینامههای مبتنی بر محصول خود، از جمله MCSA را بازنشسته کند. این تصمیم در تاریخ 31 ژانویه 2021 به صورت رسمی اعلام شد و تمام آزمونهای مربوط به MCSA و MCSA و MCSA تا این تاریخ متوقف شدند. دلیل اصلی این اقدام، تغییر استراتژی مایکروسافت به سمت گواهینامههای “نقشمحور” (Role-Based Certifications) و تمرکز بر فناوریهای ابری مانند Azure و Microsoft 365 بود.
مایکروسافت معتقد بود که گواهینامههای مبتنی بر محصول دیگر به اندازه کافی نیازهای بازار کار را پوشش نمیدهند. امروزه، مشاغل IT بیشتر بر اساس نقشهای خاص (مانند Azure Administrator یا Security Engineer) تعریف میشوند که نیازمند ترکیبی از مهارتها در چندین محصول و سرویس هستند، نه فقط تسلط بر یک محصول خاص. بنابراین، بازنشستگی MCSA یک گام استراتژیک برای همگامسازی برنامههای گواهینامه مایکروسافت با روندهای جدید صنعت و نیازهای روزافزون بازار کار ابری بود. این تغییر به این معنا نیست که مهارتهای MCSA بیارزش شدهاند، بلکه رویکرد ارزیابی و تأیید آنها تغییر کرده است.
جایگزینهای فعلی MCSA: مدارک مبتنی بر نقش مایکروسافت
با بازنشستگی MCSA، مایکروسافت مجموعهای از گواهینامههای جدید و نقشمحور را معرفی کرده است که جایگزین آن شدهاند. این گواهینامهها تمرکز خود را بر روی مهارتهای مورد نیاز برای نقشهای شغلی خاص در محیطهای ابری و هیبریدی (ترکیبی از On-Premise و Cloud) گذاشتهاند. این رویکرد جدید، اطمینان میدهد که متخصصان IT مهارتهایی را کسب میکنند که مستقیماً به وظایف شغلی آنها مربوط میشود و نیازهای امروزی سازمانها را برطرف میکند.
- Microsoft Certified: Azure Administrator Associate: این گواهینامه برای متخصصانی طراحی شده که مسئولیت پیادهسازی، مدیریت و نظارت بر زیرساختهای ابری در Azure را بر عهده دارند. این شامل مدیریت ماشینهای مجازی، شبکههای مجازی، فضای ذخیرهسازی، و هویتها در محیط Azure میشود.
- Microsoft 365 Certified: Administrator: این مدرک برای مدیران سرویسهای ابری Microsoft 365 است که شامل مدیریت هویتها و سرویسهای اصلی مانند Exchange Online، SharePoint Online و Microsoft Teams میشود. این متخصصان اطمینان حاصل میکنند که کاربران میتوانند به طور موثر از ابزارهای همکاری و بهرهوری مایکروسافت استفاده کنند.
- Windows Server Hybrid Administrator Associate: این گواهینامه برای کسانی است که محیطهای ترکیبی را مدیریت میکنند؛ یعنی سازمانهایی که هم سرورهای محلی (On-Premise) و هم سرویسهای ابری مایکروسافت را به کار میگیرند. این مدرک بر یکپارچهسازی و مدیریت این دو محیط به صورت همزمان تمرکز دارد و نشان میدهد که فرد قادر به مدیریت سیستمعامل Windows Server در کنار فناوریهای ابری است.
تفاوت اصلی رویکرد “محصولمحور” MCSA با رویکرد “نقشمحور” گواهینامههای جدید در این است که MCSA بر تسلط بر یک محصول خاص تمرکز داشت، در حالی که گواهینامههای جدید بر روی مجموعهای از مهارتها که برای انجام یک نقش خاص در یک اکوسیستم وسیعتر (معمولاً ابری) مورد نیاز است، تأکید دارند. این تغییر به متخصصان کمک میکند تا آمادگی بیشتری برای چالشهای دنیای مدرن IT داشته باشند.
مسیرهای شغلی مرتبط با MCSA (در گذشته) و معادلهای مدرن آن
در گذشته، داشتن گواهینامه MCSA به معنی آمادگی برای ایفای نقشهایی مانند System Administrator، Network Administrator یا IT Support Specialist در سازمانهای متکی بر ویندوز سرور و اکتیو دایرکتوری بود. این افراد مسئولیتهای کلیدی در زمینه نگهداری و عیبیابی زیرساختهای فناوری اطلاعات را بر عهده داشتند.
با ظهور جایگزینهای MCSA و تمرکز بر Cloud، نقشهای شغلی نیز تغییر یافتهاند. امروز، افرادی که به دنبال مهارتهای مرتبط با مدیریت سیستمها و سرویسهای مایکروسافت هستند، به سمت نقشهایی چون Azure Administrator، Microsoft 365 Administrator یا Cloud Engineer هدایت میشوند. این نقشها نیازمند دانش عمیق در زمینه سرویسهای ابری، امنیت ابری، و مدیریت منابع در پلتفرمهای مایکروسافت هستند.
به عنوان مثال، آموزش MCSA در گذشته شما را برای مدیریت یک Active Directory داخلی آماده میکرد، اما اکنون گواهینامههایی نظیر Azure Administrator شما را برای مدیریت Azure Active Directory و هویتهای ابری مجهز میکنند. این تغییر نشاندهنده تکامل نیازهای شغلی در صنعت IT است که به سمت مدلهای ابری و هیبریدی در حرکت است.
آشنایی با CCNA (Cisco Certified Network Associate) – سنگ بنای دنیای شبکه
در سوی دیگر دنیای شبکه، گواهینامه CCNA یا Cisco Certified Network Associate قرار دارد. این مدرک برای دههها به عنوان یکی از مهمترین و معتبرترین گواهینامههای ورودی در صنعت شبکه شناخته شده است. CCNA بر مفاهیم پایه و اساسی شبکه تمرکز دارد و به متخصصان میآموزد چگونه با تجهیزات سیسکو، که ستون فقرات بسیاری از شبکههای بزرگ و کوچک در جهان هستند، کار کنند. برخلاف MCSA که بیشتر بر نرمافزارها و سیستمعاملهای سرور تمرکز داشت، CCNA وارد حوزه سختافزارهای شبکه مانند روترها و سوئیچها میشود و مهارتهای عملی در پیکربندی و عیبیابی آنها را آموزش میدهد.
CCNA چیست و چرا از محبوبیت جهانی برخوردار است؟
CCNA یک گواهینامه بینالمللی است که توسط شرکت سیسکو، پیشرو در تولید تجهیزات شبکه، ارائه میشود. این مدرک بر مفاهیم اساسی شبکه، پیکربندی و عیبیابی تجهیزات سیسکو مانند روترها و سوئیچها تمرکز دارد. محبوبیت جهانی CCNA دلایل متعددی دارد: اولاً، سیسکو یک برند پیشرو در صنعت شبکه است و محصولات آن در بسیاری از سازمانها در سراسر جهان استفاده میشود. دوماً، دوره MCSA بر خلاف MCSA که به حوزههای خاصی از فناوری اطلاعات مایکروسافت میپرداخت، CCNA یک پایه جامع و گسترده از دانش شبکه را فراهم میکند که تقریباً در هر محیط IT کاربرد دارد.
نسخه فعلی CCNA (CCNA 200-301) تلاش کرده است تا تخصصهای مختلف قبلی را در یک آزمون واحد ادغام کند. این رویکرد جدید، متخصصان را با طیف وسیعتری از مفاهیم شبکه، از جمله امنیت پایه، اتوماسیون و قابلیت برنامهریزی شبکه، آشنا میکند. این مدرک به عنوان یک نقطه شروع استاندارد برای هر کسی که میخواهد وارد دنیای شبکه شود، شناخته شده و مورد احترام است. حتی افرادی که قصد ندارند به صورت مستقیم با تجهیزات سیسکو کار کنند، با گذراندن کلاس MCSA یا CCNA، درک عمیقی از نحوه عملکرد شبکهها پیدا میکنند.
محبوبیت جهانی CCNA به این دلیل است که فارغالتحصیلان آن نه تنها اصول شبکه را میآموزند، بلکه توانایی پیکربندی و مدیریت یکی از پرکاربردترین پلتفرمهای سختافزاری شبکه را نیز کسب میکنند. این دانش و مهارت عملی، آنها را برای ورود به بازار کار در نقشهای مختلف مرتبط با زیرساخت شبکه آماده میسازد. از آنجایی که شبکهها ستون فقرات هر سازمان مدرنی هستند، تقاضا برای متخصصان CCNA همیشه بالا بوده و خواهد بود.
سرفصلهای کلیدی دوره CCNA (200-301):
نسخه جدید CCNA (200-301) طیف وسیعی از مهارتها و دانش را پوشش میدهد تا متخصصان را برای چالشهای شبکههای مدرن آماده سازد. این سرفصلها شامل موارد زیر میشوند:
- اصول اولیه شبکه (Network Fundamentals): درک مدلهای OSI و TCP/IP، آدرسدهی IP (IPv4 و IPv6)، مفاهیم سوئیچینگ و مسیریابی، و توپولوژیهای شبکه.
- دسترسی به شبکه (Network Access): پیکربندی و تأیید VLANها، Trunking، پروتکل Spanning Tree، EtherChannel، و آشنایی با مفاهیم شبکههای بیسیم.
- اتصال IP (IP Connectivity): مفاهیم مسیریابی، پیکربندی و تأیید مسیریابی استاتیک و پروتکلهای مسیریابی دینامیک مانند OSPF (Open Shortest Path First).
- خدمات IP (IP Services): پیکربندی DHCP، NAT (Network Address Translation)، NTP (Network Time Protocol)، SNMP (Simple Network Management Protocol) و syslog.
- اصول امنیت شبکه (Security Fundamentals): آشنایی با تهدیدات امنیتی رایج، پیکربندی ACLها (Access Control Lists)، Port Security، و مفاهیم اولیه VPN.
- اتوماسیون و قابلیت برنامهریزی شبکه (Automation and Programmability): درک نقش اتوماسیون در شبکه، مفاهیم REST APIs، JSON، و روشهای پیکربندی خودکار.
این سرفصلها به گونهای طراحی شدهاند که یک دیدگاه جامع از نحوه عملکرد شبکههای کامپیوتری، از لایه فیزیکی تا لایههای کاربردی، ارائه دهند و متخصصان را برای مواجهه با چالشهای عملی در محیطهای واقعی آماده کنند. هر دوره MCSA یا CCNA به این مباحث با عمق و تمرینات عملی میپردازد.
مسیرهای شغلی مرتبط با گواهینامه CCNA:
دارندگان گواهینامه CCNA میتوانند در طیف وسیعی از نقشهای شغلی در صنعت فناوری اطلاعات مشغول به کار شوند. این مدرک یک نقطه شروع عالی برای ورود به دنیای شبکه است و به دلیل ماهیت پایه و گستردهای که دارد، در بسیاری از سازمانها مورد تقاضا است. برخی از مسیرهای شغلی رایج برای دارندگان CCNA عبارتند از:
- Network Technician: مسئولیت نصب، نگهداری و عیبیابی اولیه تجهیزات شبکه.
- Network Administrator: مدیریت روزمره شبکهها، از جمله پیکربندی روترها و سوئیچها، نظارت بر عملکرد شبکه و رفع مشکلات.
- Junior Network Engineer: مشارکت در طراحی، پیادهسازی و بهینهسازی شبکهها تحت نظارت مهندسان ارشد.
- Help Desk Support Engineer: ارائه پشتیبانی فنی به کاربران در خصوص مشکلات شبکه و اتصال.
- NOC Engineer (Network Operations Center Engineer): نظارت بر وضعیت شبکه، شناسایی و حل سریع مشکلات برای اطمینان از دسترسی مداوم به سرویسها.
با پیشرفت در مسیر شغلی و کسب تجربه بیشتر، دارندگان CCNA میتوانند به مدارک بالاتر مانند CCNP (Cisco Certified Network Professional) یا تخصصهای دیگر در زمینه امنیت شبکه، دیتاسنتر و موارد دیگر ارتقا یابند. این مدرک، سکوی پرتابی برای یک حرفه طولانی و موفق در حوزه شبکه است.
انتخاب مسیر شغلی در دنیای فناوری اطلاعات، با توجه به تحولات سریع، نیازمند آگاهی دقیق از گواهینامهها و مسیرهای آموزشی موجود است. درک تفاوتها و کاربردهای هر مدرک، کلید موفقیت در این عرصه است.
مقایسه جامع: MCSA (و جایگزینهای آن) در مقابل CCNA
مقایسه MCSA با CCNA در دنیای امروز کمی پیچیده شده است، چرا که MCSA دیگر به عنوان یک گواهینامه فعال وجود ندارد. با این حال، میتوانیم رویکرد گذشته MCSA و جایگزینهای فعلی مایکروسافت را با CCNA مقایسه کنیم تا یک دیدگاه جامع به دست آوریم. این مقایسه به علاقهمندان کمک میکند تا بسته به اهداف شغلی و علایق خود، مسیر درست را انتخاب کنند.
تمرکز اصلی و مهارتهای کسب شده
MCSA (رویکرد گذشته): تمرکز اصلی MCSA بر محصولات و سرویسهای مایکروسافت بود. مهارتهای کسب شده شامل مدیریت ویندوز سرور، اکتیودایرکتوری، SQL و Exchange میشد. این مدرک برای متخصصانی که در محیطهای کاملاً مبتنی بر مایکروسافت کار میکردند، بسیار حیاتی بود. آموزش MCSA به این افراد توانایی مدیریت کامل سرورها و سرویسهای مایکروسافت را میداد.
CCNA (رویکرد فعلی): CCNA بر اصول بنیادی شبکه و تجهیزات سیسکو تأکید دارد. مهارتهای کلیدی شامل مسیریابی، سوئیچینگ، پروتکلهای شبکه، اصول امنیت پایه، و اتوماسیون اولیه شبکه است. این مدرک برای درک و کار با زیرساختهای شبکه فارغ از نوع سیستمعامل سرور، یک پایه محکم ایجاد میکند. دوره MCSA و CCNA از نظر تمرکز کاملاً متفاوت هستند.
جایگزینهای MCSA (رویکرد فعلی): این مدارک بر خدمات ابری مایکروسافت مانند Azure و Microsoft 365 و همچنین مدیریت سرورهای هیبریدی تمرکز دارند. مهارتها شامل مدیریت زیرساخت ابری، امنیت ابری، و مدیریت سرویسهای مایکروسافت 365 میشود. این رویکرد نقشمحور است و به متخصصان امکان میدهد در محیطهای مدرن و ابری فعالیت کنند.
وضعیت فعلی و پیشنیازها
MCSA: این گواهینامه بازنشسته شده است و دیگر آزمونی برای آن برگزار نمیشود. در گذشته، مایکروسافت حداقل یک سال تجربه در IT را برای شرکت در آزمون MCSA توصیه میکرد، اما پیشنیاز سفت و سختی وجود نداشت.
CCNA: این گواهینامه فعال و معتبر جهانی است. گرچه پیشنیاز رسمی ندارد، اما آشنایی با Network+ یا مفاهیم پایه شبکه (مانند مدل OSI و TCP/IP) به شدت توصیه میشود. این امر به افراد کمک میکند تا مفاهیم پیشرفتهتر را در کلاس MCSA و CCNA بهتر درک کنند.
جایگزینهای MCSA: این مدارک فعال و رو به رشد هستند. معمولاً تجربه کاری مرتبط با فناوری اطلاعات و دانش اولیه Cloud (مانند مفاهیم Azure Fundamentals) توصیه میشود.
مدت زمان آمادگی و محیط کاری غالب
MCSA: در گذشته، آمادگی برای هر گواهینامه MCSA حدود 4 تا 6 ماه زمان میبرد.
CCNA: آمادگی برای آزمون CCNA معمولاً 3 تا 6 ماه زمان نیاز دارد، البته بسته به تجربه قبلی فرد. آموزش MCSA در گذشته نیز ممکن بود مشابه همین زمانبندی را داشته باشد.
جایگزینهای MCSA: مدت زمان آمادگی برای این مدارک بسته به گواهینامه و پیشزمینه فرد بین 4 تا 8 ماه متغیر است.
محیط کاری غالب برای MCSA (در گذشته) سازمانهای متکی بر فناوریهای مایکروسافت بودند، در حالی که CCNA برای سازمانهایی با زیرساخت شبکه قوی (غالباً سیسکو) مناسب است. جایگزینهای MCSA نیز برای شرکتهایی که به Cloud مایکروسافت مهاجرت کردهاند یا از آن استفاده میکنند، طراحی شدهاند. امروزه، بسیاری از محیطهای کاری ترکیبی از هر دو فناوری را استفاده میکنند.
مسیرهای شغلی و جهتگیری آینده
MCSA (گذشته): مدیر سیستم، کارشناس پشتیبانی IT.
CCNA: مدیر شبکه، مهندس شبکه مبتدی، تکنسین شبکه. CCNA پایهای محکم برای شبکههای آینده شامل SDN و اتوماسیون فراهم میکند.
جایگزینهای MCSA: ادمین Azure، ادمین Microsoft 365، متخصص Cloud. این مدارک نشاندهنده آینده IT و Cloud Computing هستند.
تحولات فناوری، مسیرهای شغلی را نیز دگرگون ساخته است. انتخاب گواهینامهای که با آینده صنعت همخوانی داشته باشد، تضمینکننده موفقیت بلندمدت خواهد بود.
مقایسه بر اساس اهداف شغلی و علایق:
انتخاب بین مسیر مایکروسافت (چه MCSA در گذشته و چه جایگزینهای ابری آن در حال حاضر) و سیسکو (CCNA) تا حد زیادی به علاقه و اهداف شغلی شما بستگی دارد. هر دو مسیر به دنیای گسترده و پرچالش فناوری اطلاعات راه مییابند، اما تمرکز آنها متفاوت است.
- اگر به مدیریت سیستم عامل سرور، اکتیودایرکتوری و سرویسهای مایکروسافت علاقهمندید: در گذشته، آموزش MCSA بهترین گزینه بود. امروزه، باید به سراغ گواهینامههای جدید مایکروسافت بروید. مدارکی مانند Microsoft Certified: Azure Administrator Associate یا Microsoft 365 Certified: Administrator برای شما مناسب هستند. این مسیر برای کسانی است که میخواهند سرورها، هویتها، و سرویسهای نرمافزاری را مدیریت کنند، چه به صورت محلی و چه در ابر.
- اگر به زیرساختهای شبکه، مسیریابی، سوئیچینگ، فایروالها و کار با تجهیزات سختافزاری شبکه علاقهمندید: CCNA بهترین نقطه شروع است. این گواهینامه شما را با چگونگی اتصال دستگاهها به یکدیگر، نحوه انتقال دادهها، و ایمنسازی ارتباطات آشنا میکند. اگر از کار با دستورات خط فرمان، پیکربندی روترها و سوئیچها، و عیبیابی مشکلات اتصال لذت میبرید، مسیر CCNA برای شما ایدهآل است.
- اگر به هر دو حوزه علاقهمندید: داشتن مهارت در هر دو زمینه مایکروسافت (مخصوصاً Cloud) و سیسکو (شبکه پایه) شما را به یک متخصص جامعتر و ارزشمندتر در بازار کار تبدیل میکند. بسیاری از سازمانها دارای زیرساختهای ترکیبی هستند که هم از سرورهای مایکروسافت و هم از تجهیزات شبکه سیسکو استفاده میکنند. ترتیب پیشنهادی معمولاً این است که ابتدا CCNA را بگذرانید تا یک درک قوی از اصول شبکه به دست آورید و سپس به سراغ مدارک مایکروسافت (Cloud/Server) بروید. این رویکرد به شما امکان میدهد تا ابتدا پایه و اساس شبکه را محکم کنید و سپس به مدیریت سیستمها و سرویسهایی بپردازید که بر روی آن شبکه اجرا میشوند. شرکت در یک کلاس MCSA یا CCNA میتواند اولین گام باشد.
چگونه بهترین مسیر را انتخاب کنیم؟
انتخاب مسیر شغلی مناسب در حوزه IT، یک تصمیم شخصی است که باید با دقت و بر اساس فاکتورهای مختلفی اتخاذ شود. هیچ پاسخ واحدی برای همه افراد وجود ندارد، اما با بررسی دقیق چند عامل کلیدی، میتوانید بهترین گزینه را برای خود پیدا کنید.
خودشناسی و اهداف شغلی:
اولین قدم، خودشناسی و تعیین اهداف شغلی است. به کدام بخش از IT بیشتر علاقهمندید؟ آیا مدیریت سیستمها، سرورها و اکتیودایرکتوری (که در گذشته با آموزش MCSA پوشش داده میشد و اکنون با مدارک ابری مایکروسافت) شما را هیجانزده میکند؟ یا شیفته زیرساخت شبکه، مسیریابی، سوئیچینگ و کار با تجهیزات سختافزاری (مانند CCNA) هستید؟ علاقه شما به یک حوزه خاص، میتواند انگیزه لازم برای یادگیری عمیق و موفقیت در آن را فراهم کند. فکر کنید در کدام نقش شغلی خود را موفقتر و راضیتر میبینید: به عنوان یک مدیر سیستم که سرویسهای مایکروسافت را بهینهسازی میکند، یا یک مهندس شبکه که ترافیک دادهها را مدیریت و ایمن میسازد؟
بررسی بازار کار محلی و جهانی:
نیازهای بازار کار در مناطق مختلف میتواند متفاوت باشد. تحقیق کنید که شرکتهای منطقه شما بیشتر به دنبال چه مهارتهایی هستند. آیا تقاضا برای متخصصان Azure و Microsoft 365 بیشتر است یا مهندسان شبکه با گواهینامه CCNA؟ بسیاری از وبسایتهای کاریابی و پلتفرمهای لینکدین میتوانند اطلاعات ارزشمندی در این زمینه ارائه دهند. در سطح جهانی، هر دو حوزه (مدیریت ابری و شبکه) از اهمیت بالایی برخوردارند، اما جزئیات ممکن است تغییر کند. آینده شغلی را نیز در نظر بگیرید؛ رایانش ابری در حال رشد فزاینده است، در حالی که زیرساختهای شبکه همیشه یک نیاز اساسی خواهند بود.
بررسی پیشنیازها و تجربه فعلی:
سطح دانش و تجربه فعلی شما نیز در انتخاب مسیر اهمیت دارد. اگر تازه وارد دنیای IT شدهاید، ممکن است CCNA به دلیل تمرکز بر اصول پایه شبکه، نقطه شروع مناسبتری باشد. برای مدارک پیشرفتهتر مایکروسافت مانند Azure Administrator، داشتن تجربه کاری مرتبط با فناوری اطلاعات و دانش اولیه از مفاهیم ابری مفید است. اگر قبلاً دوره MCSA را گذراندهاید یا با فناوریهای مایکروسافت آشنایی دارید، شاید مسیر جایگزینهای MCSA برای شما منطقیتر باشد. همیشه بهتر است مسیری را انتخاب کنید که با پایه دانش فعلی شما همخوانی داشته باشد.
محیط کاری مورد نظر:
نوع سازمانهایی که تمایل به همکاری با آنها را دارید، نقش مهمی در انتخاب مسیر ایفا میکند. آیا شرکتهای مورد نظر شما بیشتر روی محصولات مایکروسافت (مانند ویندوز سرور، Microsoft 365) تمرکز دارند یا از زیرساختهای شبکه سیسکو استفاده میکنند؟ امروزه بیشتر محیطها ترکیبی هستند؛ یعنی هم از سرورهای مایکروسافت (چه محلی و چه ابری) و هم از تجهیزات شبکه سیسکو یا سایر برندها بهره میبرند. با این حال، برخی سازمانها تمایل بیشتری به یکی از این اکوسیستمها دارند. تحقیقات در مورد فرهنگ و فناوریهای غالب در شرکتهای هدف میتواند به شما در تصمیمگیری کمک کند.
بودجه و زمان:
سرمایهگذاری در آموزش و گواهینامهها نیازمند زمان و بودجه است. مدت زمان لازم برای آمادگی برای آزمونهای CCNA و مدارک جایگزین MCSA معمولاً چند ماه است و هر کدام هزینههای خاص خود را دارند (شهریه دوره، هزینه آزمون و…). توانایی مالی و زمانی شما برای سرمایهگذاری در هر مسیر را بسنجید. برخی از افراد ممکن است ترجیح دهند با شرکت در یک کلاس MCSA یا CCNA به صورت فشرده و در مدت زمان کوتاهتری مهارت کسب کنند، در حالی که برخی دیگر روش خودآموز یا دورههای آنلاین طولانیتر را انتخاب میکنند.
در نهایت، مهمترین توصیه این است که به یادگیری مستمر و کسب مهارتهای مکمل ادامه دهید. دنیای IT به سرعت در حال تغییر است و متخصصان موفق کسانی هستند که همیشه دانش خود را بهروز نگه میدارند. پس از انتخاب مسیر اولیه، همواره در جستجوی فرصتهایی برای گسترش دانش و مهارتهای خود باشید.
سوالات متداول
آیا هنوز میتوان مدرک MCSA را دریافت کرد و برای آن آزمون داد؟
خیر، مدرک MCSA و آزمونهای مربوط به آن در تاریخ 31 ژانویه 2021 توسط مایکروسافت بازنشسته شدهاند و دیگر امکان دریافت آنها وجود ندارد.
بهترین جایگزینهای مدرک MCSA از طرف مایکروسافت که بر پایه Server و Active Directory هستند، کدامند؟
برای مدیریت سرور و Active Directory، گواهینامههایی مانند Microsoft Certified: Azure Administrator Associate برای محیطهای ابری و Microsoft Certified: Windows Server Hybrid Administrator Associate برای محیطهای ترکیبی، بهترین جایگزینها هستند.
آیا برای شروع در حوزه شبکه و قبل از CCNA، داشتن مدرک Network+ ضروری یا بسیار مفید است؟
داشتن مدرک Network+ ضروری نیست، اما میتواند بسیار مفید باشد زیرا یک پایه قوی از مفاهیم عمومی شبکه را قبل از ورود به جزئیات تجهیزات سیسکو فراهم میکند.
در بازار کار ایران، کدام گواهینامه (CCNA یا جایگزینهای MCSA) فرصتهای شغلی بیشتری را فراهم میکند؟
هر دو مسیر فرصتهای شغلی خوبی دارند؛ CCNA برای زیرساخت شبکه و جایگزینهای MCSA (مانند Azure Admin) برای مدیریت سرویسهای ابری و سرورها، و انتخاب بستگی به نیازهای خاص سازمانها و تخصص مورد نظر فرد دارد.
اگر قصد کار در هر دو حوزه مایکروسافت (ابر) و سیسکو (شبکه پایه) را داشته باشم، کدام گواهینامه را ابتدا باید یاد بگیرم تا مسیر منطقیتری داشته باشم؟
معمولاً توصیه میشود ابتدا CCNA را بگذرانید تا پایه قوی در مفاهیم شبکه کسب کنید و سپس به سراغ گواهینامههای مایکروسافت مرتبط با Cloud/Server بروید.